Egbers, Hendrikus Hermanus Johannes

Henk Egbers werd geboren te 's-Heerenberg op 16 juli 1928 als zoon van Gerhardus Johannes Egbers en Anna Maria Tielkes. Dokter Dael hielp bij de bevalling, die plaatsvond in de ouderlijke woning op het adres Nieuwstraat 195b (later werd dit adres Oude Doetinchemseweg 31).

Seminarist in de Tweede Wereldoorlog

Als 12-jarige misdienaar heeft Henk de veel verspreide laatste foto voor diens gevangenname gemaakt van pastoor Galama. Galama stimuleerde zijn gang naar het seminarie, waar zijn eerste studiejaren samenvielen met de Tweede Wereldoorlog. Aan het eind van de oorlog was hij door de omstandigheden gedwongen thuis in 's-Heerenberg, waar de Duitsers hem een keer aanhielden. Dat is verder goed afgelopen, en jaren later heeft hij deze gebeurtenis op papier gezet.

Na het bombardement op Emmerik op 7 oktober 1944 hielden de Duitsers razzia's in 's-Heerenberg, omdat ze mannen nodig hadden om in Emmerik puin te ruimen. Henk is toen vanaf november tot het einde van de oorlog ondergedoken bij Giesen in Azewijn. Daar heeft hij een Vliegend Fort zien neerstorten. Met een jongen van Theunissen was hij als een van de eersten bij het toestel. Na de bevrijding heeft hij verslag gedaan van de laatste oorlogsnacht in Azewijn en binnenkomst van de eerste Canadezen.

Oorlogsherinneringen

• Henk Egbers aangehouden in WO II
• Laatste oorlogsnacht in Azewijn
• Eerste Tommy in Azewijn kwam uit 's-Heerenberg

Priester

In 1957 werd Henk door kardinaal Alferink tot priester gewijd. Zijn eerste parochie als kapelaan was Veenendaal-Renswoude, bij een zeer roemruchte pastoor die bekend stond als 'De wilde Beckers'. De KRO is twee maal langs geweest, maar durfde de euchristieviering en doopdienst niet uit te zenden vanwege het progressieve karakter.

Tijdens een vakantie in Beieren had Henk een scooterongeluk. Voor revalidatie is hij daarna een tijdlang op kasteel de Slangenburg bij Doetinchem geweest, waar de Benedictijner monniken van de nabijgelegen abdij hem leerden handpoppen te maken. Onder de titel De Levenstuin heeft hij daarna op veel plaatsen in Nederland voorstellingen gegeven met zijn poppentheater.

Ondertussen was Henk in 1961 kapelaan geworden in Groenlo. Daar was het voor een progressief geestelijke niet makkelijk, want Groenlo had toen een conservatieve deken, maar toch was Henk erg populair bij de parochianen. In 1963 werd hij overgeplaatst naar Amersfoort. Daar werd het voor hem steeds moeilijker de kerk als instituut te vereningen met zijn geloofsbelevenis. Hij kwam hierbij ook in conflict met zijn collega's, en na een aantal gesprekken met kardinaal Alferink, is Henk in 1966 uit het priesterambt getreden.

Boetseerwerk van kapelaan Egbers

Als voorbeeld van Henk Egbers' artistieke talent is hiernaast het alliantiewapen van het echtpaar J.F.J.F.M. Weyn Banningh en G.J. Büning uit Groenlo afgebeeld.

Het echtpaar liet in 1960 "de Weynhorst" bouwen aan de Eibergseweg in Groenlo. Het wapen is door Egbers geboetseerd van Stadtlohner klei en aldaar gebakken. De steen is rechtsonder gesigneerd HE. Inmiddels is het huis "de Weynhorst" afgebroken.

Een alliantiewapen is een samenvoeging van twee wapenschilden. Vaak betreft het de wapenschilden van een echtpaar, waarbij in genealogische termen rechts het wapen van de man staat en links het wapen van de vrouw. Voor de kijkers betekent dit, dat het linker wapen dat van de man is en het rechter dat van de vrouw. Zoals we hier zien, klopt dat met de namen Jef en Gerda.

Journalist en poppenspeler

Al voor hij uit het priesterambt trad, was Henk medewerker van dagblad Het Centrum. Met die krant heeft hij een wereldprimeur gehaald door het bezoek van prinses Irene aan zijn kerk in Amersfoort in woord en beeld te verslaan. Zij was katholiek geworden.

In Breda is Henk in de journalistiek verdergegaan en was 25 jaar kunstredacteur bij de dagbladencombinatie Audet (De Stem, De Gelderlander en de Limburger). Zij poppentheaterloopbaan heeft hij in 1976 afgesloten, en sinds 1990 is hij ook als journalist met pensioen.

Op zaterdag 4 januari 1975, niet lang voor hij met zijn poppentheater stopte, stond er een paginagroot artikel in De Stem, geschreven door Joop Bartman: Poppenspelers op tournee met Brabants Orkest - Wereldjewel de grootste poppenkast van het westelijk halfrond. Over Henk Egbers staat daarin: In die jaren was hij op het Internationale poppenfestival in Bochum of bij de Guild of Puppeteers bepaald geen onbekende.

Bronnen

• Henk Egbers
• Old Ni-js nr. 57, blz. 59-63
• De Stem 4 januari 1975
• Eigenaar steen, Th.F.M. Weyn Banningh
• Henk Egbers, Priester tussen kruis en hakenkruis.Mozaïek van een leven tussen twee fascistische utopieën. Haarlem: In de Knipscheer, 2016, 478 blz.