Gasseling, Wilhelmina Maria

Uit De Graafschapbode van 15 maart 1940

De zusters op de passagierslijst van de Sibajak in
het Algemeen Handelsblad van 9 april 1940

Wilhelmina Maria Gasseling, roepnaam Willemien, was religieuze. Zij werd op 30 september 1912 geboren in het Wehlse Broek (parochie Kilder) als dochter van Franciscus Gasseling en Elisabeth Maria Loeters. Zij was een zus van Gerrit Gasseling en Doortje Gasseling.

In oktober 1929 verhuisden haar ouders met hun gezin naar de boerderij Goedborg aan de Hartjensstraat in Lengel.

Zij trad op 13 maart 1934 in bij de congregatie van de Zusters Franciscanessen Missionarissen van Maria (F.M.M.) in Amsterdam. Dit is een van de vele takken van de franciscaner orde. Het klooster was gevestigd op het adres Nieuwe Herengracht 103. Daar bevond zich het naaldsierkunstatelier waar onder meer paramenten werden vervaardigd die pater Randag had ontworpen. Paramenten zijn gewaden en ander voorwerpen van textiel die in de rooms-katholieke liturgie worden gebruikt.

Haar noviciaat bracht zij door in het klooster in Gooreind bij Antwerpen in België. Daar legde zij op 17 september 1936 haar tijdelijke geloften af en keerde twee dagen later teug naar Amsterdam. Precies drie jaar later, op 17 september 1939, legde zij haar eeuwige geloften af. Haar broer Gerrit, die een jaar eerder tot priester was gewijd, bevestigde haar geloften. Haar kloosternaam Maria van Sint Odulphus verwijst naar Odulphus van Utrecht, een heilige uit de negende eeuw.

Begin maart 1940 vertrok zij met zes andere Nederlandse zusters en één Belgische zuster naar Nederlands-Indië. Zij gingen twaalf zusters aanvullen die daar al in het onderwijs en in ziekenhuizen werkzaam waren. De groep van acht ging per trein eerst een paar weken naar Rome. Op 10 april gingen ze in Genua aan boord van het passagiersschip Sibajak, dat op 1 mei 1940 aankwam in de haven van Batavia, het huidige Jakarta. De treinreis naar Italië was naar verluidt nodig vanwege het mijnengevaar in de Noordzee, maar was ook al lange tijd een gebruikelijke route, omdat zo de Indiëreis een week korter duurde.

Nadat Nederland al in mei 1940 betrokken was geraakt bij de Tweede Wereldoorlog, viel in februari 1942 Japan Nederlands-Indië aan. Het KNIL capituleerde op 8 maart 1942. Zuster Maria van Sint Odulphus werd op 28 september 1943 door de Japanners geïnterneerd. Zij bracht haar gevangenschap door in interneringskampen in achtereenvolgens Titurang, Gunung Badak, Bogor en Batavia. Daar hoorde zij op 15 augustus 1945 dat Japan had gecapituleerd. Zij had de oorlog overleefd. Dit geluk had niet iedereen.

In de interneringskampen had haar gezondheid echter zo geleden, dat zij niet meer in Nederlands-Indië/Indonesië kon blijven. Eind 1946 keerde zij naar Nederland terug. Aanvankelijk, vanaf 6 december 1946, woonde zij in het klooster in Maastricht, maar medio 1948 verhuisde zij naar het klooster in Amsterdam.

In 1953 verhuisde zij naar het "Home Bethlehem" in Brugge, België. Dit was een opvanghuis voor studerende meisjes van 18 tot 21 jaar. Het was gevestigd aan de Garenmarkt 5, maar onder haar leiding werden ook de panden met de huisnummers 7, 9, 11 en 13 aan het instituut toegevoegd. De naam werd veranderd in "Hof van Maldegem". In september 1963 kwam haar zus Doortje als vrijwilligster in het instituut werken.

In 1979, na haar pensioen, ging zij wonen in het klooster in Weiteveen, Drenthe. Een van de twintig zusters daar was Jolanda van Schriek. Het krimpen van de congregatie leidde in 1987 tot een verhuizing naar Dordrecht, waarna in 1996 verhuizing naar Heeten (Ov.) volgde. In 1999 verhuisde zij naar Tilburg

Zuster Maria van Sint Odulphus overleed in Tilburg op 23 augustus 2000, 87 jaar oud. Zij werd begraven op de r.-k. begraafplaats 't Heike in Tilburg. Op haar graf staat Zr. Wilhelmina Gasseling F.M.M. Het ziet ernaar uit dat zij de naam Maria van Sint Odulphus heeft laten vallen, nadat op het Tweede Vaticaans Concilie (dat van 1962 tot 1965 in Vaticaanstad werd gehouden) was besloten dat religieuzen hun kloosternaam mochten veranderen.

Bronnen

• Archieven.nl
• Old Ni-js nr. 43, blz. 13–15
• De Graafschapbode van 15 maart 1940 en het Algemeen Handelsblad van 9 april 1940 op Delpher
• Online-begraafplaatsen