Huis Hulzenberg

Huis Hulzenberg op een ansichtkaart uitgegeven door
H.J. Hermsen en Zoon in Beek

Huis Hulzenberg was een woonboerderij aan de Beekse kant van de Hulzenberg. Het adres was Boterweg 1. De gemeente Bergh heeft op 19 november 1923 aan Hent Hetterscheid een vergunning afgegeven voor de bouw op het perceel dat destijds kadastraal geregistreerd was onder nummer 547 in sectie E van de kadastrale gemeente 's-Heerenberg. Bij de bouw werden voor het fundament brokstukken gebruikt van de bunkers uit de Eerste Wereldoorlog bij Elten. De grens was niet ver; grenspaal 696 stond op een steenworp afstand van het huis.

Hetterscheid was jachtopziener en gemeenteveldwachter in Beek en pachtte het grondstuk van Maximiliaan Lochner von Hüttenbach (baron Max), eigenaar van De Byvanck. Deze verkocht de Hulzenberg, inclusief Huis Hulzenberg, in november 1928 aan pastoor Van Sonsbeeck van Stokkum. Jachtopziener Jan Leijting en zijn gezin werden toen de nieuwe bewoners.

In de schuur van Huis Hulzenberg is in de jaren 1928–1930 een kruidendrogerij en -destilleerderij in bedrijf geweest. Pastoor Van Sonsbeeck heeft dit fabriekje opgezet in samenwerking met rentmeester Peter Meisters en meester Harrie Vermeulen en met ondersteuning van baron Max en diens zoon jonker Theodor. De kruiden kwamen uit de tuin achter het huis of werden geleverd door landbouwers uit de omgeving. Jachtopziener Leijting bediende de destillatieketels. De gedroogde kruiden en de etherische oliën werden door heel Nederland verkocht.

In april 1931, na het plotselinge overlijden van pastoor Van Sonsbeeck het jaar daarvoor, kocht Jan van Heek Huis Hulzenberg met de Hulzenberg voor f 40,520. Hiermee kwam er een abrupt einde aan de kruidenverwerking. Het koopcontract van 15 april 1931 bepaalde dat de kruidenvoorraad moest worden ingekuild en de destilleerderij worden ontmanteld voor 1 september, de dag waarop de koper zijn nieuwe bezit kon aanvaarden.

Na jachtopziener Leijting heeft jachtopziener Peter Thuis in Huis Hulzenberg gewoond.

Huis Hulzenberg is in 1975 gesloopt. Restanten van de fundering zijn nog zichtbaar. Het enige dat verder nog resteert is de kelder, waarin vleermuizen een schuilplaats hebben gevonden.

De locatie van het voormalige Huis Hulzenberg

De toegang tot de nog bestaande kelder, waar nu vleermuizen wonen.

Bronnen

• Marianne Verbeek-Bod, Veldwerkgroep Beek-Loerbeek
• Old Ni-js nr. 99, blz. 25–27
• 75 jaar parochie Sint Suitbertus Stokkum Gld., blz. 11–12
• Erfgoedcentrum Achterhoek Liemers, archieftoegang 1137: Gemeentebestuur Bergh, bouwvergunningen 1908-1941; inventarisnummer 244
• Liemers in beeld