Beenen, Joannes

Joannes Beenen werd geboren in Emmerik.

Hij was aanvankelijk jezuïet, maar verliet de orde en werd in de eerste helft van 1789 kapelaan in Terborg. Nog in de herfst van datzelfde jaar werd hij pastoor van de parochie Beek. Daar bleef hij tot zijn overplaatsing naar de parochie Zeddam in 1794 als opvolger van pastoor Bouwman. In Beek werd hij opgevolgd door J.H. Prayer (deze spelling geeft de bron Hofman, maar komt elders niet voor, ook niet als Prager of Drayer).

Tijdens het pastoraat van pastoor Beenen kreeg de parochie Zeddam de Sint Oswalduskerk terug van de protestanten. Dit was een onbedoeld gevolg van het bezoek dat koning Lodewijk Napeleon op 21 maart 1809 aan Bergh bracht. De koning was op rondreis door wat toen het departement van de Boven-IJssel heette, en had de nacht in Doetinchem doorgebracht. Nu reed hij met zijn gevolg over de Doetinchemseweg naar 's-Heerenberg.

In Zeddam werd de koninklijke stoet onverwacht staande gehouden de protestante schoolmeester Beusecom, die de koning wilde spreken over een aangelegenheid die waarschijnlijk met zijn benoeming te maken had, maar die de geschiedenis niet vermeldt. Hoe dan ook, de koning liet halthouden en stapte uit. Tijdens het gesprek met Beusecom werden er door katholieke omstanders hatelijkheden jegens de protestanten geroepen, wat de aandacht van de koning trok. De tegenstelling katholiek-protestant was namelijk een onderwerp dat hem interesseerde.

De koning luisterde aandachtig toen hem verteld werd dat, volgens de katholieken, de protestanten een veel te groot kerkgebouw hadden, terwijl de katholieken nauwelijks in hun vervallen schuurkerk pasten. Een ravennest noemden ze het. Daarop ging de koning arm in arm met pastoor Beenen in het ravennest kijken, en vond het inderdaad veel te klein. Hij gaf pastoor Beenen daarop de keus tussen de Oswalduskerk of geld om een nieuwe kerk te bouwen. Beenen koos onmiddellijk voor de oude kerk, die zo belangrijk was in de geschiedenis van de parochie Zeddam.

Aldus leidde het onverwachte oponthoud van koning Lodewijk Napoleon ertoe dat, na een reeks van formaliteiten, de Sint Oswalduskerk op 1 januari 1810 aan de katholieken werd overgedragen. Nog diezelfde dag werd de kerk gereconsilieerd door aartspriester Sparmakering van het naburige aartspriesterdom Emmerik. De oude schuurkerk, het ging immers om een ruil, kwam in handen van de protestanten.

Pastoor Beenen overleed kort voor Pasen 1823. Hij werd bijgezet in de priesterkelder voor het hoogaltaar van zijn kerk. Zijn opvolger was pastoor Klein Tünte.

Bronnen

• Het boek Hofman in Azem van 't Hof tot heden, blz. 479, 481
• Bergh; Heren, Land en Volk, blz. 272, 273