Have, Johannes Lambertus

Johannes Lambertus (Jan) ten Have was van 1885 tot 1939 ruim vijftig jaar organist van de Pancratiuskerk in 's-Heerenberg. Ook was hij schilder op het Gasthuis Sint-Gertrudis in 's-Heerenberg. Zijn opvolger als organist was Ferdinand Mensing.

Ten Have werd op 22 mei 1859 geboren in de Silvolde als zoon van Gerardus ten Have en Berendina Stroet. Hij trouwde op 4 augustus 1884 in het gemeentehuis in 's-Heerenberg met Aleida Maria Riverein, geboren in 's-Heerenberg op 24 februari 1852 als dochter van Hendrikus Riverein en Aleida Sluiter.

Uit Old Ni-js nr. 38

Dirigent

Wie denkt aan het kerkkoor Sint-Caecilia vóór Wereldoorlog II, denkt aan zijn dirigent en organist Johannes Lambertus ten Have. In augustus 1885 had hij zijn voorganger Willem Kok als organist opgevolgd en hij heeft kans gezien de koorzang in de Sint-Pancratiuskerk tot ongekende hoogten op te voeren. Zijn jongenskoor dat begon met 22 leden, gaf zelfs uitvoeringen over de grens, in Duitsland. Bovendien richtte hij één van de eerste fanfarecorpsen op: 'Fanfare Paus Pius X' dat onder andere de jaarlijkse processie naar Kevelaer opluisterde. Van hem is nog een handgeschreven partituur bewaard.

Onderscheiding

Op 4 augustus 1935 vierde Jan ten Have zijn vijftigjarig jubileum als organist. Voor zijn trouwe diensten ontving hij bij die gelegenheid de hoge pauselijke onderscheiding Pro Ecclesia et Pontifice, hetgeen betekent: voor Kerk en Paus. Nou ja, 'ontving', het was geen cadeautje uit Rome. Het draaglintje kreeg hij cadeau, maar de onderscheiding zelf – zoals die op de foto in Old Ni-js te zien is – moest betaald worden. En dat deed de familie. Alle spaarpotten werden geleegd om de nodige 300 gulden bijeen te brengen. Dat kwam in die dagen neer op het jaarsalaris van een dienstmeisje. Ook het zangkoor liet zich niet onbetuigd. Het liet in het kerkblad in goudkleur een oproep drukken om hun dirigent te komen huldigen.

De gouden Jubilaris

Op bladzijde 58 van Old Ni-js nummer 38 staat een reproductie van het bericht over het gouden jubileum van Jan ten Have in de Officieele Kerklijst voor Bergh van zondag 4 augustus 1935, waarvan hier een gedeelte volgt:

Donderdag 1 augustus was de heuglijke dag waarop onze organist z'n 50-jarig jubilé vierde. We hadden het genoegen dezer dagen de origineele aanstellingsbrief te zien. Vergeeld van ouderdom is het stuk - onderteekend door pastoor Nales z.g. - trouw bewaard gebleven in de familie ten Have. We lazen daarin hoe de Heer ten Have ingaande 1 augustus 1885 als organist te 's-Heerenberg werd benoemd, nadat hij als opvolger van zijn vader dezelfde functie reeds meer dan 10 jaren in Silvolde had vervuld.

Dat 's-Heerenberg dit zeldzame en waardevolle jubilé niet ongemerkt laat passeeren, mag wel als vanzelfsprekend gelden temeer omdat de Heer ten Have naast zijn taak van organist zoo vele en rijke verdiensten heeft verworven.