Canton 's-Heerenberg

Na de inlijving van het Koninkrijk Holland bij Frankrijk op 13 juli 1810 duurde het tot 21 oktober 1811 voor bij keizerlijk decreet de nieuwe bestuurlijke indeling tot stand werd gebracht. Hierbij werden tussen het niveau van de gemeente (mairie) en de provincie (département) nog twee bestuurslagen ingevoerd: het arrondissement en het canton.

Het canton 's-Heerenberg bestond uit de mairies Didam, 's-Heerenberg en Zeddam.

Het willekeurige van deze indeling blijkt vooral hieruit, dat bij de mairie Zeddam ook de voormalige heerlijkheid Wehl werd gevoegd, die steeds een Kleefse enclave was geweest. Na de omwenteling van 1813 is dit gebied weer Pruisisch geworden, om bij het grenstractaat van 1816 voorgoed onder Nederlands gezag te komen.

De cantons hadden naast een bestuurlijke taak ook een taak in de rechtspraak. Hierbij werd rechtgesproken door een vrederechter. Deze functie werd in het canton 's-Heerenberg vervuld door achtereenvolgens Jacob Godfried van Leenhof (tot 1818) en Johan Theodorus van Coeverden.

Na het vertrek van de Fransen in 1813 is de bestuurlijke taak snel verdwenen, maar de rechterlijke taak bleef bestaan. In 1838 maakten de vredegerechten na een reorganisatie plaats voor kantongerechten. De gemeente Bergh kwam toen onder het kantongerecht in Doetinchem en na een herindeling in 1877 onder het kantongerecht in Terborg.

Aldus zijn de kantons, met de nodige samenvoegingen en grenswijzigingen, nog tot 2002 in de Nederlandse rechtspraak blijven bestaan.

Bronnen

• Erfgoed Centrum Achterhoek en Liemers:
  • Archieftoegang 0160: Stadbestuur Bergh, 1571–1820; Inleiding bij het archief van mairie, gemeente en schoutambt 's-Heerenberg (1811-1820)
  • Archieftoegang 1054: Kantongerecht te Doetinchem; De geschiedenis van het kantongerecht
• Kanton (Wikipedia)