Kamp, Abraham

Een getuigenisblad in het Hebreeuws van Yad Vashem met de gegevens van Abraham Kamp, in 1977 ingevuld door zijn zoon Josef Erik.
Klik voor een vergroting

Abraham Kamp werd op 17 april 1877 geboren in Berg, een stadsdeel van Nideggen bij Düren (Pruisen) als zoon van Michael Kamp en Regina Cahn. Hij was een broer van Helena Kamp, de vrouw van Mozes Bloemendaal.

Hij trouwde met Rosalie Cahn, waarna in 1912 zijn dochter Herta werd geboren. Hij had ook een zoon, Josef Erik, en waarschijnlijk nog een dochter. Eerst woonde hij met zijn gezin in Nideggen en later in Gürzenich, een stadsdeel van Düren. Toen aan het eind van de jaren dertig de situatie voor Joden in Duitsland steeds moeilijker werd, is hij met zijn vrouw en in elk geval Herta naar Nederland gevlucht. Daar woonden zij eerst in Den Haag en later in 's-Heerenberg op het adres Kellenstraat 27.

In 's-Heerenberg had de familie Kamp de steun van hun verwanten en de overige Joodse gemeenschap. Ook was er geldelijke steun van het Comité van Joodsche Vluchtelingen in Amsterdam, waarvan Ben Straus in 's-Heerenberg een kas beheerde. Dit ging met veel bureaucratie en rompslomp gepaard, mede omdat een groot deel van de steun als voorschot werd verstrekt en volgens ingewikkelde regelingen terugbetaald moest worden. Ben Straus had haast een dagtaak aan de administratie.

Abraham Kamp werd op 9 april 1943 samen met zijn vrouw afgevoerd naar Kamp Vught (officieel Konzentrationslager Herzogenbusch). Op 8 mei van dat jaar werden zij overgebracht naar Kamp Westerbork. Op zijn registratiekaart in de cartotheek van de Joodsche Raad staat daarna een reeks data en aantekeningen waaruit valt op te maken dat hijzelf of iemand anders in zijn naam geprobeerd heeft hem te laten emigreren naar het toenmalige Britse mandaatgebied Palestina. Aangenomen kan worden dat Kamp samen met zijn vrouw zou emigreren, maar in de documenten van zijn vrouw wordt geen melding gemaakt van deze poging.

Vertrek naar Palestina was voor Kamp als geboren Duitser een mogelijkheid volgens een overeenkomst uit 1933 tussen Nazi-Duitsland en de toenmalige Jewish Agency for Palestine (nu Jewish Agency for Israel) in Jerusalem om Duitse Joden naar Palestina te laten emigreren. De Jewish Agency was toen de officiële vertegenwoordiger van de Joodse inwoners van het Britse mandaatgebied Palestina, maar in de oorlogsjaren kon zij Duitse Joden alleen illegaal helpen.

Op 27 augustus 1943 kwam per telegram een bevestiging van de Jewish Agency dat Kamp daar op 16 juli was geregistreerd. Op 31 augustus werd echter genoteerd dat "verdere stappen doelloos" waren. Deze notitie is nogal cynisch, want Abraham Kamp en zijn vrouw zijn op 20 juli op transport gesteld naar het vernietigingskamp Sobibor in Polen, waar zij op 23 juli zijn omgekomen, een week na de registratie in Jerusalem. Zij waren 66 en 64 jaar oud.

Kamps overlijden is net als dat van zijn vrouw op 26 juni 1950 ingeschreven in de gemeente Bergh. Het overlijden van zijn dochter Herta is niet in Nederland aangegeven. Zij is 25 januari 1943 in Auschwitz omgekomen. Zijn zoon Josef Erik en (vermoedelijke) tweede dochter hebben de oorlog overleefd.

De overlijdens werden ingeschreven krachtens een wet uit juni 1949 betreffende het opmaken van overlijdensakten van vermisten. Als bewijs van Abrahams overlijden gold een officiële mededeling van de Commissie tot het doen van aangifte van overlijden van vermisten gedateerd 23 maart 1950.

De officiële mededeling No. 40858 van de Commissie tot het doen van aangifte van overlijden van vermisten van Abraham Kamps overlijden in Auschwitz. Klik op de afbeeldingen voor een vergroting.

Abraham Kamps overlijdensakte in de gemeente Bergh

Zijn nagedachtenis

Abraham Kamp en zijn gezin worden herdacht op het oorlogsmonument in 's-Heerenberg.

Op 27 januari 2025 werden in 's-Heerenberg negentien Stolpersteine gelegd, waaronder die voor Abraham Kamp en zijn gezin. De woning Kellenstraat 27 bestaat niet meer, zodat de stenen voor het huidige pand Kellenstraat 25 liggen.

Verder worden zij vermeld in het Digitaal Monument van de Joodse Gemeenschap, het Slachtofferregister van de Oorlogsgravenstichting en Yad Vashem's Central Database of Shoah Victims' Names.

De Stolpersteine voor Abraham Kamp en zijn gezin in de Kellenstraat

Bronnen

• WieWasWie
• Digitaal Monument Joodse Gemeenschap
• Gemeentearchief Bergh, lijst van oorlogsslachtoffers
• Old Ni-js nr. 75, blz. 31, 36, 37
• AROLSEN Archives, DocID 372088, 372089, 130315389
• Oorlogsgravenstichting
• Yad Vashem