Schweigmann, Christiaan Heinrich

Zijn eerste halve eeuw

In 1912 verkreeg Schweigmann de Nederlandse nationaliteit.
Bericht uit Het Nieuws van den Dag van 27 december 1912

Christiaan Heinrich Schweigmann werd op 7 november 1881 geboren in Hopsten, Westfalen, als zoon van Johan Heinrich Schweigmann en Emilie Muller.

Hij verhuisde met zijn ouders naar Leeuwarden, waar zijn vader een textielhandel had. In december 1912 werd hij Nederlands staatsburger. Hij was toen kapelaan in Hengevelde. In 1927 werd hij pastoor van Barger-Compascuum in Drente.

Pastoor in Wijnbergen

In 1934 werd Schweigmann pastoor van Sint Martinusparochie in Wijnbergen als opvolger van pastoor Ledel.

Ongerust over een tapverguning

In het najaar van 1940 maakte Schweigmann zich ongerust over de tapvergunning (Verlof A) die het R-.K. Verenigingsgebouw te Wijnbergen sinds de jaren dertig had. De vergunning stond op naam van het kerkbestuur, maar het eigenlijke tappen werd gedaan door een café-houder.

In een brief aan burgemeester Nederveen van Bergh meldde de pastoor dat hij "volgens gerucht [had] vernomen, dat om het verlof te houden, men zich moet laten inschrijven bij een rijksbureau voor hotels, café's enz." Hij vroeg om inlichtingen en "zoo ja, of het Kerkbestuur zich als zoodanig moet laten inschrijven, ofwel de café-houder, aan wien de tap is opgedragen". Volgens hem zou "in den tegenwoordigen toestand tappen slechts zelden zal voorkomen." Heeft dat met de oorlog te maken? Ook vroeg hij of bij verlies van het Verlof dit later weer kan worden teruggekregen. Hij verwachtte in de toekomst "meer mogelijkheid tot groote bijeenkomsten, uitvoeringen enz."

Op 8 november 1940 antwoordde burgemeester Nederveen: "In antwoord op uw schrijven van 6 dezer, heb ik de eer U mede te deelen dat ingevolge Verordening van den Secr. Generaal van het departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart ieder, die het hotel, café, restaurant en pensionbedrijf uitoefent verplicht is zich aan te sluiten bij het Rijksgebouw voor het Hotel, Café, Restaurant en Pensionbedrijf. De uitvoeringsvoorschriften en den datum van inwerkingtreding zijn hier nog niet bekend. Volgens de bestaande wettelijke voorschriften kan bij vervallenverklaring of verlies van het verlof, na een aan Burgemeester en Wethouders gedaan verzoek, een nieuw verlof A worden verleend."

Naakt zwemmen in de Oude IJssel

Schweigmanns overlijdensbericht in de Leeuwarder Courant van 20 februari 1954

Van pastoor Schweigmann is bekend dat hij met een verrekijker stond te kijken of er in de Oude IJssel gezwommen werd. Een verklaring voor deze gewoonte kan gevonden worden in de brief van 22 augustus 1941 van B&W van Bergh aan de Gedeputeerde Staten van Gelderland:

"In antwoord op uwe aanschrijving No. 107 G van 1941, dd 20 Augustus j.l. No. 177, hebben wij de eer Uw College mede te deelen, dat in deze gemeente het zwemmen of baden in het openbaar bij verordening is verboden. Deze maatregel is vooral genomen omdat het water "de Oude IJssel" te Wijnbergen in deze gemeente loopt in de nabijheid van een openbare weg.

Voorheen gingen vele personen zonder voorzien te zijn van eenig badcostuum in genoemd water zwemmen of baden. Wij achten de maatregel speciaal voor dit water gerechtvaardigd. Eenige gevallen van Weilsch ziekte zijn voorgekomen. Voor het overige water wordt het verbod van zwemmen en baden niet streng toegepast."

Opvolging

Pastoor bleef in Wijnbergen tot hij op 18 februari 1954 op 72-jarige leeftijd overleed. Zijn opvolger was pastoor Schaepman.

Bronnen

• Heemkundekring Bergh
• Archief Leeuwarder Courant
• Delpher