Anna Maria van den Bergh

Het gebrandschilderde raam dat Anna Maria schonk aan het karmelietenklooster in Boxmeer

Anna Maria van den Bergh werd op 26 juli 1617 geboren in Roermond als dochter van Frederik van den Bergh en Françoise de Ravenel. Roermond was de hoofdstad van Opper-Gelre, waarvan haar vader toen stadhouder was.

De naam Anna kwam in het geslacht Van den Bergh vaker voor. Klik hier voor een overzicht.

Zij was nog maar een jaar oud toen haar vader op 3 september 1618 in Boxmeer overleed. Haar moeder hertrouwde vier jaar later. Zodoende heeft zij, samen met haar zus Leonora, een groot deel van haar jeugd doorgebracht bij haar grootmoeder van moederskant, Marie de Renty. De bronnen vermelden niet waar dit geweest is. Na haar grootmoeders dood in 1632 werd zij net als haar zus hofdame aan het Brusselse hof van aartshertogin Isabella, de landvoogdes van de Spaanse Nederlanden van 1598 tot 1633.

Vanaf 1625 ontvingen zij en haar zus een jaarrente uit de inkomsten van Diksmuide, een Vlaamse heerlijkheid die haar ouders in 1608 hadden gekocht. Dit gebeurde nadat haar broer Albert, die inkomsten ontving uit deze heerlijkheid, dat jaar trouwde met hun nicht Maria Elisabeth Clara. Albert droeg toen zijn aandeel over aan hun moeder (hun vader was al overleden) als vergoeding voor de onkosten gemaakt voor de totstandkoming van het huwelijk. Anna Maria en haar zus ontvingen vanaf toen de genoemde jaarrente.

Anna Maria heeft ongetwijfeld meer bronnen van inkomsten gehad. Een daarvan kwam in 1655, toen haar zus haar een jaarrente van 4.000 gulden toekende. Haar zus overleed twee jaar later.

In 1655 heeft zij een van de gebrandschilderde ramen in het karmelietenklooster in Boxmeer geschonken. Haar broer Albert en zijn tweede vrouw Madeleine hadden dit klooster in 1653 gesticht. Bovenin het raam is het wapen van de graven van Bergh afgebeeld, gedekt met een markiezenkroon.

Onderin het raam staat Anna Maria als volgt vermeld:

Anna Maria geborene Gravinne ende Vrouwelijn tot den Bergh &c. Anno 1655

Het raam is gewijd aan de zalige Francus. Hij leefde een losbandig leven tot hij als beroepsmilitair gewond raakte en blind werd. Hierdoor kwam hij tot inkeer en beloofde op bedevaart naar Santiago de Compostella te gaan als hij zijn gezichtsvermogen terug zou krijgen. Hij genas op voorspraak van Maria, waarna hij op haar aansporing karmeliet werd. Op het raam is hij afgebeeld in zijn kloostercel in Siena, waar Maria en het Jezuskind opnieuw aan hem verschenen. Hij overleed in 1291.

Anna Maria is ongehuwd gebleven. Zij was proosdes in het Stift Werden (nu een stadsdeel van Essen), maar details over haar tijd daar zijn niet voorhanden. Zij overleed in Brussel op 5 oktober 1673, 56 jaar oud. Daar werd zij begraven in de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Kapellekerk.

Bronnen

• Het archief van het Huis Bergh (boek), blz. 60
• R.W. Tadama in Verslag over het oud grafelijk-Berghse archief te 's-Heerenberg, uitgeverij I.A. Nijhoff, Arnhem (1846), blz. 11
• Archief Huis Bergh, inventarisnummers 885 en 7033
• Limburg's Jaarboek, derde jaargang, nummer 2 (1896), blz. 208 op Delpher
• De gebrandschilderde ramen in het Karmelklooster te Boxmeer