De NIWIN en het Katholiek Thuisfront

De wikkel van een blikje NIWIN-sigaretten: Speciaal gefabriceerd voor de NIWIN met medewerking van het Nederlandsche Roode Kruis.

Roggebrood uit het kerstpakket van 1948: Een hartelijke Kerstgroet van het Nederlandse volk aan zijn zonen onder de tropenzon.

Het etiket van een NIWIN-jubileumpakket ter gelegenheid van het gouden ambtsjubileum van koningin Wilhelmina.

Van 1946 tot 1950, de jaren dat "onze jongens overzee" waren, werden er vanuit de Nederlandse bevolking allerlei activiteiten ontplooid om de uitgezonden militairen te steunen, zowel geestelijk als materieel. De grootste organisatie was de NIWIN, de Nationale Inspanning Welzijnsverzorging Indonesië. De NIWIN stuurde tijdschriften en boeken, sportartikelen, chocolade en sigaretten, vertoonde films en organiseerde optredens van cabaret- en muziekgezelschappen. Individueel kregen de jongens een kerstpakket, en aan eenheden op buitenposten werden "rimboekisten" gestuurd met onder andere een koffergrammofoon, een voetbal en gezelschapsspelen.

In de NIWIN werkte een aantal organisaties samen, waarvan (verzuild als Nederland toen was) het Katholiek Thuisfront voor Bergh de belangrijkste was. Het Katholiek Thuisfront was op 29 september 1946 opgericht als welzijnsorganisatie voor Nederlandse militairen. Hoewel het zich niet specifiek op de militairen in Nederlands-Indië richtte, is het Katholiek Thuisfront toch vooral bekend geworden door zijn werk voor onze jongens overzee.

Het Katholiek Thuisfront had afdelingen in vrijwel alle parochies van Nederland. De Berghse afdelingen steunden, zoals zo vele andere, de jongens in Indië door hen op de hoogte te houden van wat er in de eigen dorpsgemeenschap gebeurde. De afdelingen in Azewijn, Kilder en Zeddam gaven daartoe een eigen krant uit, terwijl de afdeling 's-Heerenberg ruimte voor de jongens in Indië reserveerde in het Kerkblad voor Bergh. Verder kregen de jongens geregeld sigaretten en shag toegestuurd (die nog tot eind 1948 op de bon waren), en ontvingen ze op gezette tijden een brief van pastoor of kapelaan. In de grote parochies 's-Heerenberg en Zeddam werden deze brieven door vrijwilligers geschreven, waarna ze door pastoor en/of kapelaan ondertekend werden. De activiteiten werden bekostigd uit bijdragen van de bevolking, zoals geld ingezameld op verjaardagen, bruiloften en jubilea.

Veel jongens correspondeerden met het Thuisfront in hun parochie. Sommigen deden dit om de ontvangst van een pakje sigaretten te bevestigen, maar anderen schreven heel regelmatig. Ze deden dat om een breder publiek in hun wel en wee te laten delen (brieven waren immers meteen kopij voor de kranten), en ook om de groeten te doen aan verenigingen en de parochiegemeenschap. Tot de trouwste briefschrijvers aan het 's-Heerenbergse Thuisfront behoorden Joseph Berendsen, Felix Ruikes, Piet van Uhm, Piet Vink en Theo Wijnbeld.

De afbeeldingen op deze pagina komen uit het dagboek van Joseph Berendsen.

Externe link

Nationaal Katholiek Thuisfront