Straus, Leopold

Leopold Straus werd op 1 december 1883 geboren in 's-Heerenberg als zoon van Joseph Straus en Sara Hertz. Hij trouwde op 15 januari 1918 in Doetinchem met Lea Jacob, geboren op 6 september 1888 in Zelhem als dochter van Meijer Jacob en Saartje Levie. Zij was een zuster van Sallie Jacob.

Uit dit huwelijk werden vijf kinderen geboren.

• Joseph (Jopie) (* 10 december 1918, † 28 februari 1943 in Auschwitz)
• Meijer (Max) (* 13 juli 1920, † 9 juli 1943 in Sobibor)
• Sara (* 20 augustus 1921, † 3 januari 2008)
• Sallie (* 24 november 1924, † 31 maart 1944 in Polen)
• Benno (* 7 december 1926, † 14 mei 1943 in Sobibor)

Leopold was veehandelaar en woonde met zijn gezin op het adres Kellenstraat 9 in 's-Heerenberg, naast nummer 11, waar zijn broer Ben een slagerij had. De adressen waren ook respectievelijk 's-Heerenberg A 158 en A 156. In 1903 werd hij lid van Sociëteit De Vriendschap.

In de nacht van 10 op 11 februari 1943 werden zijn broer Ben en diens vrouw als eerste Joden in 's-Heerenberg opgepakt door de Duitsers. Hun drie nog thuis wonende kinderen zijn diezelfde nacht ondergedoken. Leopold dacht toen nog dat het allemaal zo'n vaart niet zou lopen, want verder werd er die nacht niemand afgevoerd. Hij heeft de volgende dag nog aan zijn ondergedoken neef Harry laten doorgeven dat diens ouders inderdaad opgehaald waren.

Helaas heeft van Leopolds gezin alleen zijn dochter Sara de oorlog overleefd. Zijn zoons stierven elk op een andere plaats. Alleen de jongste, Benno, is mogelijk tot het einde bij zijn ouders geweest. Hij is net als zijn vader en moeder op 14 mei 1943 omgekomen in het vernietigingskamp Sobibor in Polen. Leopold was 59 jaar oud, zijn vrouw 54 jaar en zijn jongste zoon was zestien jaar.

Op dezelfde dag stierven in Sobibor de broers David en Manuel Bloemendaal met hun echtgenotes alsmede Saartje Hijmans en haar man. Van deze doden waren er zeven afkomstig uit 's-Heerenberg; het hoogste aantal op één dag ooit.

Leopold en zijn gezin worden herdacht op het oorlogsmonument in 's-Heerenberg. Verder staan zij vermeld in het Digitaal Monument van de Joodse Gemeenschap, het Slachtofferregister van de Oorlogsgravenstichting en Yad Vashem's Central Database of Shoah Victims' Names.

Het overlijden van Leopold en Benno is op 19 december 1949 aangegeven in de gemeente Bergh; dat van zijn vrouw volgde op 30 december 1949. In 1950 is het overlijden gemeld van Max (op 16 februari) en van Jopie (op 17 augustus). Het overlijden van Sallie is niet in Bergh aangegeven.

Bronnen

• Bevolkingsregister Bergh
• Het dagboek van Harry Straus in Azem van 't Hof tot heden, blz. 378
• Digitaal Monument Joodse Gemeenschap
• Gemeentearchief Bergh, lijst van oorlogsslachtoffers
• Genlias
• Old Ni-js no. 73, blz. 57, no. 75, blz. 36
• Oorlogsgravenstichting
• Yad Vashem