Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !
Godschalk, Wilhelmus
Wim Godschalk werd geboren 8 augustus 1924 te Beek als zoon van Johannes Marie Christiaan Godschalk (Didam) en Geertruida Johanna de Bruijn (Wijchen). De oudste kinderen zijn in Groesbeek geboren.
Wim was met grote waarschijnlijkheid de eerste Berghenaar die zich als oorlogsvrijwilliger (OVW'er) aanmeldde. Reeds op 12 maart 1945, dus nog vóór de bevrijding van Bergh op 1 april, was hij al in werkelijke dienst bij 1 GBI, het 1e Gezagsbataljon voor Indië. Dit betekent dat hij zich toen in het bevrijdde zuiden of in het buitenland bevond. Waar hij zich precies heeft aangemeld is (nog) niet bekend. Op 1 mei werd zijn verbandakte bekrachtigd, waarna hij op 3 mei met zijn eenheid naar Engeland vertrok voor verdere opleiding, die duurde tot 18 juni.
Op 18 juni vertrok Wims detachement van 1 GBI met de Orontes naar Australië. Na aankomst aldaar op 23 juli werden de OVW'ers in Camp Darley bij Melbourne ondergebracht. Kort daarna kwamen er nog drie troepentransporten aan, zodat er op 10 augustus zo'n 1200 man in Australië waren, verdeeld over twee legerkampen (het andere heette Camp Victoria).
Oorspronkelijk waren de Gezagsbataljons voor Indië bedoeld om te helpen Nederlands-Indië van de Japanners te bevrijden. Zij zouden in Australië door het KNIL opgeleid worden, en daarna met het KNIL oversteken om de Jappen te verslaan. Australië had al barakkenkampen en oefenterreinen beschikbaar gesteld, maar door de capitulatie van Japan op 15 augustus 1945 veranderde de situatie zodanig dat het land zijn medewerking stopzette. De 1200 OVW'ers die voor de capitulatie al in Australië waren, zijn dan ook de enige die daar een opleiding hebben gehad. De rest van 1 GBI is op 4 oktober 1945 nog wel met de Stirling Castle vanuit Liverpool vertrokken, maar kreeg op 4 november bij aankomst in Sidney geen toestemming aan land te gaan en moest uitwijken naar Malakka.
Wims eenheid is na twee maanden, op 21 september 1945, uit Australië vertrokken en kwam op 9 oktober in Batavia aan. Daar werden de manschappen diezelfde dag nog ingedeeld bij 1 Inf. KNIL, het 1e Bataljon Infanterie van het KNIL. Zij kregen beveiligingstaken langs de weg tussen Batavia en Bandoeng, en hebben ook zuiveringsacties uitgevoerd in het omliggende gebied. Op 4 mei 1946 werd 1 Inf. KNIL toegevoegd aan de W-brigade. Tijdens de Eerste Politionele Actie, die begon op 21 juli 1947, trok de W-brigade vanuit het binnenland rond Bandoeng op naar Cheribon en vandaar verder oostwaarts langs de kust in de richting van Semarang. Het was tijdens deze opmars dat Wim op 3 augustus 1947 sneuvelde, op de voorlaatste dag van de Eerste Politionele Actie. Hij werd op beestachtige wijze vermoord gevonden in een kamponghuisje aan een spoorbaan bij de kampong Boemajoe in de buurt van Bandjaranjar. De volgende dag werd hij begraven in de kustplaats Tegal. Thans ligt hij begraven op het Nederlandse ereveld Candi in Semarang, vak B, graf 47. Zijn overlijdensakte in de gemeente Bergh is gedateerd op 10 februari 1948.
Op Wims grafkruis staat als onderdeel vermeld 5-1-1 RI; de 5e compagnie van het 1e bataljon van het 1e Regiment Infanterie. Dit berust op een misverstand, aangezien 1-1 RI zich ten tijde van Wims sneuvelen op Noord-Sumatra bevond. Hierover is contact opgenomen met de Oorlogsgravenstichting.
Wim staat vermeld op het Oorlogsmonument te Beek.
Meer gegevens over het Ereveld Candi zijn te vinden op de website van de Oorlogsgravenstichting.
Bronnen
- Staat van dienst van Wilhelmus Godschalk, op 14 juli 2008 afgegeven door het Bureau registratie en informatie ontslagen personeel van het Ministerie van Defensie
- De W van Willem. Kroniek van een Brigade, door H.J. Neuman, Semarang/Purwokerto, 1949, blz. 147.
- Stichting Nationaal Indië-Monument 1945-1962, Verlieslijst Nederlandse troepen, Melick, 1996, blz. 72.
- Artikel van B.C. Cats in Armamentaria 37 (2002), blz. 80-95.