Fielt, Carel (ca. 1760-1817)

Carel Fielt was grensjager en later veldwachter in 's-Heerenberg. Hij is de naamgever van een in het Berghse land bekende familie.

Fielt werd omstreeks 1760 geboren, maar waar is niet bekend. Het is onwaarschijnlijk dat hij een zoon was van Charles Field die rond 1750 uit het Engelse graafschap Warwickshire naar Leiden kwam.

Op 12 juli 1795 trouwde hij in Nijmegen met Elisabeth Wennekes, geboren in Kevelaer (Pruisen) als dochter van Jan Wennekes en Elisabeth Berendse. Zij had al een buitenechtelijke zoon, die op 3 augustus 1792 in Nijmegen was gedoopt. Hij heette ook Carel en heeft later de achternaam Fielt aangenomen. Dit kan een aanwijzing zijn dat Fielt wel de vader was. Uit het huwelijk met Elisabeth Wennekes zijn geen verdere kinderen bekend.

Zijn militaire loopbaan

Voor Fielt grensjager werd, had hij al een lange diensttijd als militair achter de rug. Hij staat op een lijst, opgemaakt op 11 december 1806 in Rhenen, van perzonen welke den Lande trouw en Eerlijk gedurende den tijd van Agtien agter een volgende Jaren gedient hebben en om de distinctive Eerteken verzoeken. Fielt had op dat moment ruim 22 jaar gediend, en zijn gedrag ("conduite") werd als goed beoordeeld, dus hij kwam voor dat ereteken in aanmerking. Onbekend is of hij het ook gekregen heeft.

Fielt begon zijn diensttijd bij het Regiment Oranje-Nassau van het Staatse Leger van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Hier heeft hij elf jaar gediend. Na de vorming van de Bataafse Republiek in 1795 ging hij over naar 2e Bataljon Jagers. In deze tijd, op 16 januari 1800, was hij in Tiel getuige bij de doop van een dochter van Adam Thomasse. Als extra vermelding staat er bij de inschrijving in het doopboek: De vader is Militair onder de Jagers van Chassé 2. Battaillon. Het ligt voor de hand dat Fielt bij ditzelfde onderdeel diende. David Henricus Chassé (1765–1849) was enige tijd commandant van het 2e Bataljon Jagers (hoewel niet meer in 1800) en tevens garnizoenscommandant van Nijmegen. Dit past bij Fielts huwelijk in Nijmegen en de geboorte van zijn (stief)zoon daar.

Na de vorming van het Koninkrijk Holland in 1806 werd Fielts onderdeel het 2e bataljon van het 1e Regiment Lichte Infanterie. Jagers zijn inderdaad licht bewapende infanteristen. Bij dit regiment dienden ook de latere 's-Heerenbergse grensjagers sergeant Pfanstiehl en sergeant Stephanie.

Grensjager en veldwachter in 's-Heerenberg

Van 1808–1811 maakte Fielt met de rang van sergeant deel uit van de 22e escouade in 's-Heerenberg van het 1e Korps Grensjagers. Zijn commandant was sergeant-majoor Fisscher.

Na zijn tijd als grensjager werd Fielt veldwachter in 's-Heerenberg. Dit blijkt uit de huwelijksakte van zijn (stief)zoon Carel Wennekes alias Fielt, die op 13 april 1814 in de Sint Martinuskerk in Elten trouwde met Hendrina Arentzen, op 15 mei 1787 gedoopt in Elten. De akte vermeldt Fielt als Feldwächter.

Fielt overleed op 24 februari 1817 in Beek, gemeente 's-Heerenberg. Volgens de aangevers was hij 57 jaar oud. De namen van zijn ouders waren hun niet bekend. Fielts vrouw overleed op 29 april 1828, eveneens in Beek, dat inmiddels in de gemeente Bergh lag.

De 22e escouade in 's-Heerenberg in de namenlijst van 21 mei 1808

Een uitsnede uit de huwelijksinschrijving in Elten in 1814 van Fielts zoon Carolus Winnekers. Op de namen na is de akte geschreven in het Sütterlin-handschrift.

Bronnen

• Archieven.nl
• Nationaal Archief, Militairen in de Bataafs-Franse tijd 1795-1813, toegangsnummer 2.01.15
  • inventarisnummer 116, folionummers 3 en 11
  • inventarisnummer 228, folionummer 207
  • inventarisnummer 328, folionummer 17
• Huwelijksakte van Fielts (stief)zoon, Elten, 1814
• Discussieforum Brabants Historisch Informatiecentrum
• Grensjagers en Commiezen (te paard) 1814-1828, H. Kramer, Contactorgaan ADW (december 1992), blz. 8–22