Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !
Boterfabriek Groot-Azewijn: verschil tussen versies
k (cat) |
k (→Bron: ON 118) |
||
| (3 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Bestand:Zuivelfabriek_azem.jpg|500px|right]] | [[Bestand:Zuivelfabriek_azem.jpg|500px|right]] | ||
| + | [[Bestand:Zuivelfabriek_Azem.jpg|thumb|500px|right|De oude zuivelfabriek van Azewijn in december 1939.]] | ||
| − | De '''boterfabriek''' in [[Azewijn|Groot-Azewijn]] stond pal naast de [[Molen Berntsen|molen van Berntsen]]. De molen was er al in [[1856]], maar de boterfabriek werd pas in [[1896]] opgericht. | + | De '''boterfabriek''' in [[Azewijn|Groot-Azewijn]] stond pal naast de [[Molen Berntsen|molen van Berntsen]]. De molen was er al in [[1856]], maar de boterfabriek werd pas in [[1896]] opgericht. Op 12 december 1896 werden B. Beijer, A. Giesen, [[Hoegen, Theodorus Arnoldus|Th. Hoegen]], R. Hooijman en [[Wiel, Arnoldus te (junior)|A. te Wiel]] verkozen tot bestuurslid. |
Uit bijna heel [[gemeente Bergh|Bergh]] leverden de boeren aan de Azemse boterfabriek; uit [['s-Heerenberg]], [[Stokkum]] en [[Zeddam]] kwam de melk, tot 20.000 liter per dag. Er werd boter van gemaakt, en ook melkpoeder, pap en kaas. Botermaker [[Venes, Gerhardus Bernardus|Gradus Venes]] heeft aan zijn werk de [[bijnaam]] ''de Botterkont'' aan overgehouden. | Uit bijna heel [[gemeente Bergh|Bergh]] leverden de boeren aan de Azemse boterfabriek; uit [['s-Heerenberg]], [[Stokkum]] en [[Zeddam]] kwam de melk, tot 20.000 liter per dag. Er werd boter van gemaakt, en ook melkpoeder, pap en kaas. Botermaker [[Venes, Gerhardus Bernardus|Gradus Venes]] heeft aan zijn werk de [[bijnaam]] ''de Botterkont'' aan overgehouden. | ||
| Regel 12: | Regel 13: | ||
== Bron == | == Bron == | ||
*[[Azem van 't Hof tot heden]], blz. 156-157 | *[[Azem van 't Hof tot heden]], blz. 156-157 | ||
| − | *[[Old Ni-js 067|Old Ni-js | + | *In [[Old Ni-js]]: |
| + | **[[Old Ni-js 067|Nr. 67]], blz. 16 | ||
| + | **[[Old Ni-js 118|Nr. 118]], blz. 17–20 | ||
*[http://www.zuivelhistorienederland.nl Zuivelhistorie Nederland] | *[http://www.zuivelhistorienederland.nl Zuivelhistorie Nederland] | ||
*Brief van de burgemeester van Bergh aan de burgemeester van Rijssen van 6 februari 1939 | *Brief van de burgemeester van Bergh aan de burgemeester van Rijssen van 6 februari 1939 | ||
| Regel 18: | Regel 21: | ||
*foto Tonnie Overgoor | *foto Tonnie Overgoor | ||
| − | [[Categorie:Zuivelfabrieken]] [[Categorie:Industrie Azewijn]] [[Categorie: Azewijn Ompertsestraat| | + | [[Categorie:Zuivelfabrieken]] [[Categorie:Industrie Azewijn]] [[Categorie: Azewijn Ompertsestraat|Boterfabriek Groot-Azewijn]] |
Huidige versie van 24 jul 2024 om 13:55
De boterfabriek in Groot-Azewijn stond pal naast de molen van Berntsen. De molen was er al in 1856, maar de boterfabriek werd pas in 1896 opgericht. Op 12 december 1896 werden B. Beijer, A. Giesen, Th. Hoegen, R. Hooijman en A. te Wiel verkozen tot bestuurslid.
Uit bijna heel Bergh leverden de boeren aan de Azemse boterfabriek; uit 's-Heerenberg, Stokkum en Zeddam kwam de melk, tot 20.000 liter per dag. Er werd boter van gemaakt, en ook melkpoeder, pap en kaas. Botermaker Gradus Venes heeft aan zijn werk de bijnaam de Botterkont aan overgehouden.
Aanvankelijk was de fabriek een coöperatie, maar toen die failliet ging, werd hij gekocht door de Duitser Wörmann. Deze stelde ene Scheij aan als directeur. Van 1931 tot 1939 was N.A. Anbergen eigenaar en directeur. Hij is gedurende die jaren twee maal veroordeeld wegens overtreding van het Melkbesluit. Ook is hij, als direct gevolg van meningsverschillen over betaling en melklevering, een keer door een van zijn melkventers mishandeld. Al met al zullen deze affaires de naam van de fabriek geen goed hebben gedaan. Het tij was toch al gaan keren toen er in Gendringen (1907) en Zeddam (1912) zuivelfabrieken werden geopend. Voor Azewijn bleven steeds minder melkritten over. Anbergen vertrok per februari 1939, en op 1 december van dat jaar sloot de fabriek zijn deuren. Op 28 augustus vermeldde burgemeester Nederveen de Zuivelfabriek in Azewijn nog op een lijst met de houders van vrachtauto's in de gemeente Bergh.
Het fabrieksgebouw werd opvergenomen door molenaar Berntsen, die het bij zijn maalderij voegde. De oude tegelvloer van de boterfabriek is daar nog altijd te zien. Tegenwoordig is het adres Ompertsestraat 7. De boterfabriek in Klein-Azewijn stond dus vlakbij aan dezelfde straat.
Bron
- Azem van 't Hof tot heden, blz. 156-157
- In Old Ni-js:
- Zuivelhistorie Nederland
- Brief van de burgemeester van Bergh aan de burgemeester van Rijssen van 6 februari 1939
- Adresboek 1935
- foto Tonnie Overgoor
