Pas, Hendrik

Hendrik Pas werd geboren te Azewijn op 12 december 1835 als zoon van Gradus Pas en Theodora van Haag. Hij was een oom van de oprichter van Pas Reform in Zeddam.

Hendrik woonde in het huis in Azewijn dat nu het adres Marssestraat 33 heeft. Hij is in de jaren 1889–1899 steeds met zijn buurman Wilhelm Messing naar het gemeentehuis in 's-Heerenberg geweest om daar elk van diens acht kinderen aan te geven. Uit de betreffende geboorteakten blijkt dat Hendrik net als zijn vader schoenmaker was, en bovendien aflezer en koster. Het is niet duidelijk of hij deze beroepen na elkaar of naast elkaar heeft uitgeoefend. Een aflezer was (waarschijnlijk) een dorpsomroeper.

Hendrik is volgens het bevolkingsregister tot 20 november 1914 in zijn ouderlijk huis blijven wonen. Op die dag, hij was toen bijna 79 jaar, ging hij bij Anna Arnoldina Brinkhoff wonen, de weduwe van zijn elf jaar jongere broer Gerardus Pas in de Bovendorpsstraat in Zeddam. Volgens de overlevering trok hij niet letterlijk bij zijn schoonzuster in, maar woonde hij in een afgescheiden deel van de woning, of in een bijgebouw.

Toen hij daar woonde, heeft de kunstschilder Leeb Garschagen een portret van hem geschilderd. Leeb was zijn buurman, en misschien was het portret een cadeau ter gelegenheid van Hendriks tachtigste verjaardag in 1915. Helaas is het verloren gegaan.

Schoonzus Anna Brinkhoff overleed op 3 juli 1917, net geen zestig jaar oud, maar Hendrik is al geruime voordien naar het Gerardus Majella Gesticht verhuisd. Hij overleed daar op 2 augustus 1921 op 85-jarige leeftijd.

Hendrik was niet getrouwd, maar ene Geetruida Schenning, geboren rond 1846 in Elten, woonde al in Azewijn bij hem. Zij is meegegaan naar de weduwe van Hendriks broer in Zeddam, en vervolgens naar het Gerardus Majella Gesticht. Zij overleed daar op 28 oktober 1927 op 81-jarige leeftijd.

Na het vertrek van Hendrik Pas uit Azewijn in 1914, heeft veldwachter Te Dorsthorst diens woning betrokken.

Bronnen

• Azem van 't Hof tot heden, blz. 195
• Bevolkingsregister Bergh
• WieWasWie
• Mededeling Gerhard Pas (Foto- en filmgroep)