Poor

Poor was een familienaam die veel in Bergh voor kwam. Andere schrijfwijzen waren onder andere Pooren, Poer en Poir. Het geslacht dook in de 15de eeuw op in 's-Heerenberg en Emmerik, en verdween aan het einde van de 19de eeuw.

Bekende telgen

• Lyse Poer. Zij was rond het jaar 1500 waardin van een herberg in 's-Heerenberg. Door een verhouding met Graaf Willem III van den Bergh kreeg zij de zonen Daem en Hector van den Bergh. Lyse was een dochter van Lambert Poer en Mechtelt NN, en had nog een zus genaamd Heylke en een broer genaamd Reyner (zie de genealogie hieronder).
• Barnabas Poir. Was tot 1594 burgemeester van 's-Heerenberg.
• Engelbert Poer. Was in de periode 1615-1624 rentmeester van de Graaf van Bergh.

Poor en de schat van Montferland

In 1697 kwamen enkele leden van de familie Poor in opspraak omdat zij de schat van Montferland opgegraven zouden hebben. Al lange tijd ging destijds het gerucht dat er in Montferland ooit een schat zou zijn begraven door vluchtende kloosterlingen. Evert Poor uit 's-Heerenberg zou de locatie van de schat te weten gekomen zijn dankzij Emmerikse boekhandelaar die bij hem ingewoond had, en goed met een wichelroede om kon gaan. Zijn zoon Dries en schoonzonen Willem Nystadt en Herman Kniest, zouden de schat opgegraven hebben. In de stad gingen roddels rond over dat de familie plotseling in dure kleding liep, en zelfs land en huizen kocht. De Graaf van den Bergh klaagde de vermeende schatgravers in dat jaar aan, omdat de schat op zijn grond gevonden zou zijn, en hem dus toebehoren. Maar de schatvondst kon nooit bewezen worden, waardoor zij in 1699 vrijgesproken werden.

Genealogie

J.F.W.J.B. Hekking publiceerde in 1995 zijn onderzoek naar de familie Poor, en kwam tot de volgende genealogie van de 16de eeuwse 's-Heerenbergse familie Poor:

I. Reiner Poir, die op 7-12-1506 als hulder optreedt bij de belening van zijn vrouw Belie Rutters, wed. Barnabas van den Bergh, bastaardbroeder van den leenheer met 'dat gued to Laer' onder Etten. Zij is overl. vóór 20-3-1517. De datum waarop haar zoon beleend wordt:

II. Lambert Poir, huwde N.N. en had 15-5-1545 kinderen. Overl. vóór 3-4-1557. Hieruit voor zover bekend:
1. Barnabas Poir, vermeld als gerichtsman en burgemeester van 's-Heerenberg tot 1594.
2. Willem, volgt III.

III. Willem Poir, Lambertsz., bekend als boven 3-4-1557, vermeld tot 12-2-1562 en overl. vóór 10-12-1565. Huwde Baetgen van den Steenhuys, die 14-10-1555 beleend wordt met een Bergh's leen te Zeddam, als erfgenaam van haar vader Geryt van den Steenhuys. Uit dit huwelijk slechts bekend:
1. Henderschke Poir, Willemsdr., overleden vóór 6-6-1582, beleend als boven 19-8-1579. Huwde Derck Everwijn, die 6-6-1582 beleend wordt als voogd van zijn kinderen.
2. Lambert Poir, Willemsz. beleend 10-12-1565, zijnde onm., hij vernieuwt den eed op 16-4-1570 maar zal wsch.zonder kinderen overleden zijn, daar zijn zuster Henderschke op 19-8-1579 leenvolgerse is.

Boerderij de Lugtenakker, waar destijds Jan Poor woonde, op de 'Caerte van de graafschap Berghe' van Theodor Bücker, uit 1727. De Xantense kaartmaker Bücker legde de bezittingen van de Graaf van Bergh op kaart vast.

Helaas is er een hiaat in de aansluiting met de Azewijnse familie Poor:

I. Rijcksken Pooren, trouwde vóór 1541 Jenneken te Heynforden, die het leen de Lugtenakker in Azewijn ontving van haar vader. Zij kregen tenminste een zoon:

II. Jan Poor, trouwde met NN. Van 1578 tot 1601 pachter op de Lugtenakker. Uit dit huwelijk:

III. Jan Poor, trouwde met NN. werd in 1615 beleend met de Lugtenakker. Overleed vóór 1648. Uit dit huwelijk:

IV. Jan Poor, trouwde met NN. werd in 1647 beleend met de Lugtenakker. Overleed vermoedelijk rond 1677. Uit dit huwelijk:

V. Jan Poor, trouwde Geesken Engelberts. Werd rond 1677 de nieuwe pachter op de Lugtenakker. Volgens zijn zoon Jan overleed hij in 1695 of 1696. Uit dit huwelijk:
1. Jan Poor, geboren rond 1673. Trouwde in 1703 Henderske Franken.
2. Berent Poor, geboren rond 1683. Trouwde Berentje Wiskamp.
3. Hendrik Poor, geboren rond 1685. Trouwde in 1720 Hendrin van Remmen.

En is mist ook de aansluiting met de familie Poor die in de 17de eeuw eeuw in 's-Heerenberg opduikt:

I. Andries, burger van 's-Heerenberg, overleed vóór 1648. Huwde vóór 10-2-1619 Hilleken Jansen. Uit dit huwelijk:
1. Evert Poor, volgt II.
2. Jan Poor, gedoopt te 's-Heerenberg 13-6-1619.
3. Herbert Poor, gedoopt te 's-Heerenberg 5-8-1621.
4. Wendelina Poor, gedoopt te 's-Heerenberg 21-9-1623.

II. Evert Poor, burger van 's-Heerenberg, huwde te 's-Heerenberg op 5-11-1648 Elsken Winters. Overleed tussen 25-8-1689 en 3-7-1692. Uit dit huwelijk:
1. Jenneken Poor, trouwde 26-11-1671 Jan van Halteren. Hertrouwde op 1-12-1675 Herman Kniest.
2. Andries Poor, burger van 's-Heerenberg, overleden tussen 30-3-1699 en 9-9-1703. Huwde op 3-2-1686 Geertruidt Tielle.
3. Lijsabeth Poor, overleed vóór 1703. Huwde 25-8-1689 Willem Nijstadt.
4. Evert Poor, gedoopt te 's-Heerenberg op 7-3-1661, overleden na 11-5-1723. Trouwde eerst op 7-3-1661 met Anna Geertruidt Meulemann, hertrouwde op 18-11-1721 te Zeddam met Anna Paland.

De laatste Poor

Aan het einde van de 18de eeuw was de in Azewijn ooit veelvoorkomende achternaam Poor helemaal verdwenen. De laatste generaties hadden geen mannelijk nageslacht gekregen om de naam voort te dragen. In de gemeente Bergh was Aleida Poor de laatste die deze achternaam droeg, zij woonde in 's-Heerenberg aan de Molenstraat 13 en overleed in 1865. Haar echtgenoot was de bakker Peter Bosman.
De laatste Poor in Nederland was Geertruida Poor. Zij woonde in Didam, waar zij getrouwd werd met de Didamse bijenhouder Wolter Hegeman, en was het enige kind van Jan Poor en Johanna Wouters uit 's-Heerenberg. Met haar overlijden in 1905 stierf de achternaam Poor uit.

Bronnen

• Het boek Bergh; Heren, Land en Volk van A.G. van Dalen, 1979.
• [Genealogie Poer, Poir, Poor, Poore enz.], 0584 Bibliotheek en verzamelingen van de Nederlandse Genealogische Vereniging (N.G.V.), afdeling Achterhoek, nummer K040.
• Archief Huis Bergh, Inventarisnummers 2006 t/m 2594: Rekeningen met bijlagen van den rentmeester van het land van den Bergh, 1453 - 1842.
• Archief Huis Bergh, Inventarisnummer 3136: Stukken betreffende het proces van den graaf van den Bergh tegen Herman Kniest c.s. wegens het uitgraven van een schat op den Montferland, 1697-1702.