Frederik van den Bergh (onwettig)

Frederik van den Bergh is een naam die meermaals voorkomt onder de heren en graven van Bergh. Deze pagina gaat over Fredericus bastardus de Monte, een buitenechtelijke zoon van Willem I van den Bergh.

In het Necrologium van het Stift Elten staan acht memories voor Fredericus bastardus de Monte (waarvan één keer een feest met het luiden van klokken), maar zijn overlijden is er niet ingeschreven. Volgens het necrologium van de Martinuskerk in Emmerik overleed hij op 17 februari. Het jaar staat er niet bij, maar het moet na 1391 zijn geweest. De inschrijvingen in het Necrologium zijn een aanwijzing dat hij in het Stift Elten begraven werd.

Uit de manier waarop zijn naam in het Necrologium geformuleerd wordt, kan geconcludeerd worden dat het hier steeds om dezelfde persoon gaat. De memories zijn:

• op XIIII Kal Feb. (19 januari): m[emoria] Frederici bastardi de monte de bon[is] in bingerderhorst xviii s.
• op XVI Kal Mar. (14 februari): m[emoria] Frederici bastardi de monte xviii s. de bon[is] in Stockenw[erde].
• op IIII Id Mai (12 mei): m[emoria] Fred[erici] bast[ardi] de monte cet.
• op Nona Jul. (7 juli): m[emoria] Fred[erici] bast[ardi] de monte.
• op II Nona Aug. (4 augustus): m[emoria] Fred[erici] bast[ardi] de monte cet.
• op VIII Kal Nov. (25 oktober): m[emoria] Fred[erici] bast[ardi] de monte cet.
• op XIIII Kal Dec. (18 november): fest[us] eciam camp[anis] per Fred[erici] bast[ardi] de monte de quad[ra] terra prope huetem
• op VIII (24 november): m[emoria] Fred[erici] b[astardi] de monte cet.

Hij wordt drie keer in verband gebracht met een goed van het Stift, namelijk met Bingerderhorst, Stockenwerde en een stuk land bij Hüthum, maar dit zegt niets naders over Frederik zelf.

Volgens aantekeningen die Henrick van Groenen in het begin van de 17e eeuw maakte over de stamboom van de heren en graven van Bergh, heeft Frederik in 1368 in het Stift Elten een memorie gesticht voor zichzelf, zijn zuster, zijn moeder en abdis Ermgard van den Bergh.

• Zijn zuster was mogelijk Heilwich van den Bergh, die net als hijzelf een buitenechtelijk kind was van Willem I van den Bergh. De moeilijkheid is hier dat van Heilwich een akte uit 1474 bekend is, zodat zijn in dat jaar minstens 106 jaar oud moet zijn geweest als Frederik al in 1368 een memorie voor haar stichtte. Misschien was de bedoelde zuster Aleydis van den Bergh.
• Wie zijn moeder was, is niet bekend, maar ook zij zou Aleydis van den Bergh geweest kunnen zijn.
• Abdis Ermgard was zijn oudtante, een zus van zijn grootvader Frederik II.

Op XV Kal Jul. (17 juni) vermeldt het Necrologium de dood van heer Frederik, heer van Bergh: o[biit] D[omi]n[u]s Fredericus D[omi]n[u]s de monte nobilis q[ui] cont[ulit] ann[uatim] de x marcis in aeswen, campanis ut uni pers[one] j marc[a]. Hier gaat het vrijwel zeker niet om Fredericus bastardus de Monte, maar om zijn grootvader Frederik II, wiens vrouw Elisabeth van Millen ook in het Necrologium vermeld wordt.

Bronnen

• Het necrologium en het tynsboek van het adelijk jufferen-stift te Hoog-Elten, medegedeeld uit het onuitgegeven oorspronkelijk handschrift, benevens ene geschiedenis der Abdij, N.C. Kist; Leiden (1853), blz. 64, 68, 78, 83, 85, 89, 94, 98, 100, 101 (Google Books)
• Het archief van het Huis Bergh (boek), blz. 21
• Archief Huis Bergh, inventarisnummers 95 en 98