Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !

Zeddam: verschil tussen versies

Uit Berghapedia
Ga naar: navigatie, zoeken
k (→‎Allerhande: bevrijding)
(→‎Geschiedenis: foto)
 
(71 tussenliggende versies door 14 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
'''Zeddam''' (Nedersaksisch: ''Zerrem'') is een dorpskern in de voormalige gemeente Bergh. Het dorp is gelegen aan de voet van het [[Montferland]] en het [[Bergherbos]]. Zeddam ligt aan de doorgaande weg van [[Doetinchem]] naar [['s-Heerenberg]]. In 1969 werd [[Vinkwijk]] bij Zeddam gevoegd.
+
[[Bestand: Zeddam 's Grooten.jpg|right|thumb|600px|<center>'''Zeddam op de kaart van [['s Grooten, Christiaan|Christiaan 's Grooten]] uit [[1573]] met<br>de Motte Montferland, de [[Galgenberg|wipgalg]] en de [[Padevoort]]</center>]]
 +
== Geschiedenis ==
 +
'''Zeddam''' is het grootste [[Plaatsen|dorp]] in de voormalige [[gemeente Bergh]]. Het ligt aan de voet van het [[Motte Montferland|Montferland]] en het [[Bergherbos]], aan de doorgaande weg van [[Doetinchem]] naar [['s-Heerenberg]].
  
−
Het dorp bestaat uit drie delen:
+
De naam Zeddam (een verbastering van ''Sydehem'' en van ''Zeedem'') betekent waarschijnlijk: heem (heim) aan de zijde (van de heuvel). Het achtervoegsel heem duidt erop dat Zeddam van oorsprong een [[Rijkskarolingische nederzetting]] is.
−
* het hoger gelegen ''Bovendorp''
 
−
* het lager gelegen ''Benedendorp''
 
−
* tussenin het ''Middendorp''
 
  
−
In het Bovendorp staat de R.K. [[St. Oswalduskerk | Sint Oswalduskerk]] waarvan het oudste deel uit de 12e eeuw stamt. Naast de Oswalduskerk staat ook een [[Hervormde kerk in Zeddam |(kleine) N.H. kerk]]. Ook in het bovendorp staat de [[molens |oudste molen]] van Nederland, de [[Torenmolen | Grafelijke Korenmolen]]. In de [[Bovendorpsstraat]] was het gemeentehuis van de [[gemeente Zeddam]] ondergebracht. 
+
Het dorp is ontstaan rond de [[St. Oswalduskerk|Sint Oswalduskerk]] in wat nu het Bovendorp is. Het oudste deel van deze kerk stamt uit de [[:Categorie:Jaartallen 1100-1199|12e eeuw]]. Al eerder had [[Constantinus de Monte]], de eerste [[Graven van den Bergh|heer van Bergh]], zich gevestigd op de nabijgelegen verlaten burcht [[Uplade]]. Daarmee was de [[Motte Montferland]] geboren.
−
In het dorp is veel toerisme vanwege het mooie [[Bergherbos |bosgebied Montferland]] waar Zeddam naast ligt.
 
  
−
Zeddam is het grootste kerkdorp van Bergh. Na de instelling van de gemeenten is Zeddam korte tijd een zelfstandige gemeente geweest, waar ook Azewijn toe behoorde. Het pand waarin voorheen cafe en winkel Brinks was gevestigd en waarin sinds eind 2006 [[Schatkamer|De Schatkamer]] is gevestigd (Bovendorpsstraat 7) was het gemeentehuis. Het wapen vertoonde een jachthoorn en een heuvel, waarmee het toenmalige jachthuis op het Montferland werd bedoeld. Zeddam is een belangrijk centrum voor het toerisme in Bergh met zijn vele hotels, pensions en vakantiehuisjes. De naam Zeddam (Sydehem; Ziedem) betekent waarschijnlijk: lage woonplaats. Het dorp is ontstaan rond de kerk in het zogenaamde Bovendorp, dat hoger ligt dan het pas later bebouwde Benedendorp.  
+
Naast de Oswalduskerk staat sinds [[1811]] de [[Hervormde kerk in Zeddam|protestantse kerk]]; even verderop de [[molens |oudste molen]] van Nederland, de [[Torenmolen |grafelijke korenmolen]] uit [[1444]]. Het lager gelegen Benedendorp is pas later bebouwd. Door het Bovendorp en het Benedendorp lopen respectievelijk de [[Bovendorpsstraat]] en de [[Benedendorpsstraat]].
  
−
===Allerhande===
+
Na de instelling van de gemeenten in 1811 is Zeddam tot [[1820]] een [[Gemeente Zeddam|zelfstandige gemeente]] geweest, waar ook [[Azewijn]] toe behoorde. In [[1969]] werd [[Vinkwijk]] bij Zeddam gevoegd.
−
*In  Zeddam is een monument voor [[oorlogsslachtoffers]]
 
−
*In Zeddam staan twee [[molens]] en in [[Vinkwijk]] een.
 
−
*Zie ook [[Adresboek 1935]]
 
−
*Zie ook [[Toerisme]]
 
−
*Zie ook [[Horeca]]
 
−
*Zie ook [[Religieuzen]]
 
−
*Zie ook [[Veepest]]
 
−
*Zie ook [[Oorlogsmonument Zeddam|Oorlogsmonument]]
 
−
*Zie ook [[Bevrijding]]
 
  
−
===Bekende personen===
+
Het [[gemeentehuis]] van Zeddam was gevestigd in het pand Bovendorpsstraat 7. Het [[Media:Wapen gemeente Zeddam.png|gemeentewapen]] toonde een jachthoorn en een heuvel, waarmee het [[jachthuis]] op het Montferland werd bedoeld.
−
*[[Hoogland]], veeartsen
+
 
−
*[[Immink]], dominee
+
<gallery>
 +
Bestand:Zeddam 1930 - De Prins.jpg|Ca 1930, in 'De Prins'
 +
</gallery>
 +
 
 +
==Toerisme==
 +
[[Bestand:Zeddam uitzicht vanaf Montferland.jpg|400px|thumb|right|'''<center>Panorama vanaf Montferland</center>]]
 +
In het dorp is veel [[toerisme]] vanwege het mooie [[Bergherbos |bosgebied Montferland]]. Zeddam is daarom een belangrijk centrum voor het toerisme in [[gemeente Bergh|Bergh]], met zijn vele [[Hotels in Bergh|hotels]], pensions en vakantiehuisjes.
 +
<br clear=all/>
 +
== Luchtfoto's ==
 +
{|
 +
|- valign=top
 +
|[[Bestand:Luchtfoto_Zeddam_kl.jpg|500px|thumb|right|'''<center>Luchtfoto voor [[1952]] ]]
 +
|[[Bestand: Luchtfoto Zeddam 1952 (gekrompen).jpg|thumb|right|400px|'''Deze luchtfoto van Zeddam, gemaakt door Aerofoto K.L.M., stond in het katern De Achterhoek van de [[Graafschapbode]] van 15 februari [[1952]]. Het bijschrift luidt:<br> '''''Op deze luchtfoto van Zeddam missen we helaas de [[Torenmolen|bekende oude molen]]. Duidelijk komt de verspreide komvorming tot uitdrukking. Geheel rechts de [[Coop Zuivelfabriek Bergh|boterfabriek]] met daaronder het nog steeds niet gerestaureerde [[Gerardus Majella Gesticht|Majellagesticht]]. Rechts van dit gebouw is op de foto nog net zichtbaar de [[Padevoort]].
 +
<br>Klik op de foto's voor een vergroting.]]
 +
|}
 +
==Verenigingen==
 +
[[:Categorie:Verenigingen Zeddam|Klik hier]] voor een overzicht van Zeddamse verenigingen.
 +
 
 +
De naam van carnavalsvereniging [[Paverts|De Paverts]] verwijst naar de havezate [[ Padevoort|De Padevoort]].
 +
 
 +
== Bekende personen==
 +
*[[Hoogland]], [[veeartsen|veearts]]
 +
*[[Immink, Wilhelm Arnold|W.A. Immink]], [[Dominees|predikant]]
 +
 
 +
==Kaart==
 +
{{#display_map:
 +
51.905731, 6.257915
 +
| zoom=13
 +
  | #service=googlemaps
 +
  | width=400
 +
  | height=400
 +
}}
 +
 
 +
== Externe links==
 +
*[http://www.zeddam.info Zeddam Info]
 +
*[http://www.dorpsraadzeddam.nl Dorpsraad Zeddam]
 +
*[http://www.molenbultrace.nl/ Molenbultrace]
 +
*[http://www.paverts.nl Paverts]
 +
 
 +
== Bron o.a. ==
 +
*[[Het archief van het Huis Bergh (boek)]], blz. 101–102
 +
 
 +
[[Categorie:Gemeente Bergh]] [[Categorie:Berghse bezittingen]] [[Categorie: Kadastrale gemeente Zeddam]] [[Categorie: Zeddam]]

Huidige versie van 17 nov 2024 om 15:30

Zeddam op de kaart van Christiaan 's Grooten uit 1573 met
de Motte Montferland, de wipgalg en de Padevoort

Geschiedenis

Zeddam is het grootste dorp in de voormalige gemeente Bergh. Het ligt aan de voet van het Montferland en het Bergherbos, aan de doorgaande weg van Doetinchem naar 's-Heerenberg.

De naam Zeddam (een verbastering van Sydehem en van Zeedem) betekent waarschijnlijk: heem (heim) aan de zijde (van de heuvel). Het achtervoegsel heem duidt erop dat Zeddam van oorsprong een Rijkskarolingische nederzetting is.

Het dorp is ontstaan rond de Sint Oswalduskerk in wat nu het Bovendorp is. Het oudste deel van deze kerk stamt uit de 12e eeuw. Al eerder had Constantinus de Monte, de eerste heer van Bergh, zich gevestigd op de nabijgelegen verlaten burcht Uplade. Daarmee was de Motte Montferland geboren.

Naast de Oswalduskerk staat sinds 1811 de protestantse kerk; even verderop de oudste molen van Nederland, de grafelijke korenmolen uit 1444. Het lager gelegen Benedendorp is pas later bebouwd. Door het Bovendorp en het Benedendorp lopen respectievelijk de Bovendorpsstraat en de Benedendorpsstraat.

Na de instelling van de gemeenten in 1811 is Zeddam tot 1820 een zelfstandige gemeente geweest, waar ook Azewijn toe behoorde. In 1969 werd Vinkwijk bij Zeddam gevoegd.

Het gemeentehuis van Zeddam was gevestigd in het pand Bovendorpsstraat 7. Het gemeentewapen toonde een jachthoorn en een heuvel, waarmee het jachthuis op het Montferland werd bedoeld.

  • Ca 1930, in 'De Prins'

Toerisme

Panorama vanaf Montferland

In het dorp is veel toerisme vanwege het mooie bosgebied Montferland. Zeddam is daarom een belangrijk centrum voor het toerisme in Bergh, met zijn vele hotels, pensions en vakantiehuisjes.

Luchtfoto's

Luchtfoto voor 1952
Deze luchtfoto van Zeddam, gemaakt door Aerofoto K.L.M., stond in het katern De Achterhoek van de Graafschapbode van 15 februari 1952. Het bijschrift luidt:
Op deze luchtfoto van Zeddam missen we helaas de bekende oude molen. Duidelijk komt de verspreide komvorming tot uitdrukking. Geheel rechts de boterfabriek met daaronder het nog steeds niet gerestaureerde Majellagesticht. Rechts van dit gebouw is op de foto nog net zichtbaar de Padevoort.
Klik op de foto's voor een vergroting.

Verenigingen

Klik hier voor een overzicht van Zeddamse verenigingen.

De naam van carnavalsvereniging De Paverts verwijst naar de havezate De Padevoort.

Bekende personen

Kaart

Bezig met het laden van de kaart...

Externe links

Bron o.a.

Overgenomen van "https://berghapedia.nl/index.php?title=Zeddam&oldid=98733"