Straus, Joseph (1854)

Graf nr. 14 op de Joodse begraafplaats in
's-Heerenberg is van Joseph Straus.
De linkerkant van de grafsteen is beschadigd.

Joseph Straus is de stamvader van de familie Straus die tot in de Tweede Wereldoorlog in 's-Heerenberg heeft gewoond. Hij werd op 25 februari 1854 geboren in Terborg als zoon van Wolf Straus en Carolina Leijzer.

Op 4 september 1872 werd hij samen met zijn broer Abraham en zuster Betje ingeschreven op het adres in de Kellenstraat in 's-Heerenberg waar sinds 1794 de familie Frank had gewoond. Joseph en Abraham waren allebei slager. In 1874 werd Joseph lid van Sociëteit De Vriendschap. Toen Abraham op 17 juli 1875 werd uitgeschreven wegens vertrek Düsseldorf, werd Joseph de hoofdbewoner.

Op 24 augustus 1880 trouwde hij in Zevenaar met Sara Hertz, aldaar geboren op 23 november 1854 als dochter van Lazarus Hertz en Dina Levij. Haar moeder overleed op 7 oktober 1890 in Zevenaar en werd begraven op de Joodse begraafplaats in 's-Heerenberg.

Op 13 april 1886 vroeg Joseph een vergunning aan tot het oprichten van een rookhuis tot rooken van vleeschwaren. Deze vergunning werd hem op 29 april verleend.

Joseph overleed op 9 mei 1914 in 's-Heerenberg en werd begraven op de Joodse begraafplaats aldaar. Zijn oudste zoon heeft toen de slagerij voortgezet. Zijn vrouw overleed op 5 oktober 1916 in 's-Heerenberg en werd ook op de Joodse begraafplaats begraven.

Een van de informatieborden die sinds 20 oktober 2021 op de begraafplaats staan, is aan hem en zijn vrouw en nakomelingen gewijd.

Zijn nakomelingen

De kinderen van Ben en Hedwig Straus in 1988 in Nederland. V.l.n.r.: Harry, Betty, Diny en Joseph.

Het echtpaar Straus-Hertz had elf kinderen. Twaalf van hun kleinkinderen werden ook in 's-Heerenberg geboren. Zoals onderstaande lijst laat zien, zijn velen van hen in de oorlog omgekomen.

• Benjamin Joseph (Ben, * 22 juli 1881), getrouwd met Hedwig Levita (* 6 juli 1882). Wonende in 's-Heerenberg A 156. Beide zijn op 26 februari 1943 omgekomen in Auschwitz. Hun vier kinderen hebben de oorlog overleefd.
  • • Bernhardine Else (Diny, * 16 juli 1913, † 20 oktober 1997 in Oss)
    • Joseph (Jos, * 8 december 1915, † 3 maart 2010 in Tel Hashomer, Israël)
    • Harry (* 18 februari 1918, † 22 november 2010 in Den Haag)
    • Sara Betty (Betty, * 13 april 1920, † 18 augustus 2023 in Los Angeles, VS)

• Leijzer (* 10 november 1882, † 2december 1882)
• Leopold (* 1 december 1883), getrouwd met Lea Jacob (* 6 september 1888). Wonende in 's-Heerenberg A 158. Beide zijn op 14 mei 1944 omgekomen in Sobibor. Slechts één van hun vijf kinderen heeft de oorlog overleefd.
  • • Joseph (* 10 december 1918, † 28 februari 1943 in Auschwitz)
    • Meijer (* 13 juli 1920, † 9 juli 1943 in Sobibor)
    • Sara (* 20 augustus 1921, † 3 januari 2008 in Maarssen)
    • Sallie (* 24 november 1924, † 31 maart 1944 in Polen)
    • Benno (* 7 december 1926, † 14 mei 1943 in Sobibor)
• Simon (* 9 maart 1885, † 11 april 1956 in Utrecht)
• Carolina (* 12 maart 1886, † 13 maart 1943 in Sobibor)
• Dina (* 1 maart 1887, † 10 mei 1892)
• Sally (* 26 juli 1888), getrouwd met Dina Hamme (* 23 oktober 1896). Beide zijn op 7 december 1942 omgekomen in Auschwitz. Ook hun kinderen hebben de oorlog niet overleefd.
  • • Sara (* 23 maart 1920, † 25 januari 1943 in Auschwitz)
    • Julius Joseph (* 6 september 1921, † 28 februari 1943 in Auschwitz)
    • Benjamin (* 4 november 1930, † 7 december 1942 in Auschwitz)
• Adolph (* 8 januari 1890, † 13 augustus 1890)
• Alexander (* 7 augustus 1891, † 26 september 1891)
• Maurits (* 13 oktober 1892, † 7 april 1959 in Utrecht)
• Helena (* 24 juni 1894, † 24 oktober 1961 in Den Haag)

Uit De Graafschapbode

Uit De Graafschapbode van 3 april 1889

In Het Nieuws van den Dag van woensdag 18 maart 1891 riep Joseph Straus samen met Izaak Cohen, dominee Pantekoek en dokter Bardet een ouder (waarschijnlijk Joods) echtpaar te steunen.

Uit De Graafschapbode van 1 april 1896

Bronnen

• Bevolkingsregister Bergh
• Stenen Archief
• Bergh; Heren, Land en Volk, blz. 455
• Digitaal Monument Joodse Gemeenschap
• Gemeentearchief Bergh, lijst van oorlogsslachtoffers
• Archieven.nl
• Vermelde krantenberichten op Delpher
• Old Ni-js nr. 73, blz. 57, nr. 75, blz. 22, 24, 36
• Oorlogsgravenstichting
• Yad Vashem