Weerdenburg, Adrianus Wilhelmus van

Seminarist en kapelaan

Adrianus Wilhelmus van Weerdenburg was de vierde pastoor van de parochie St. Jan de Doper in Kilder. Hij werd op 11 april 1897 geboren in de gemeente Vinkeveen en Waverveen als zoon van Johannes van Weerdenburg en Lamberta Maria Degenkamp.

Van Weerdenburg was twaalf jaar toen hij naar het kleinseminarie in Culemborg ging. Daarna studeerde hij filosofie en theologie aan het grootseminarie Rijsenburg in Driebergen. Op 15 augustus 1921 werd hij door de aartsbisschop van Utrecht tot priester gewijd.

Zijn eerste standplaats was Cothen, waarna hij in september 1923 werd benoemd tot kapelaan in Beesd. Vervolgens was hij vanaf juli 1927 kapelaan in Montfoort en vanaf februari 1932 in Utrecht.

Pastoor in Kilder

Op 28 oktober 1938 werd hij ingehaald als pastoor van Kilder, waar hij pastoor Nijrolder opvolgde. Hij was erg onder de indruk van de wijze waarop hij ontvangen werd. Hij schreef daarover:

Een erepoort op de grens van de parochie bij de Wehlse Tol, groen en vaantjes langs de weg, de schutterij met kleurige vendels, de jeugd van Kilder, de klepperende klompen, de klanken van de muziek. Het was een hartelijke ontvangst!

Tien dagen eerder had hij al een kennismakingsbezoek aan Kilder gebracht. Toen hij het dorp van de kant van Loerbeek naderde, was hem de fraaie ligging al opgevallen. Hierover sprak hij in zijn installatietoespraak met de woorden:

Kilder is mooi. Ga den Hettenheuvel op en 'n panorama spreidt zich uit voor Uw ogen. De velden vertonen schakeringen van allerlei kleur; overal verspreid liggen de woningen, verscholen achter geboomte; de wieken van den ouden molen flitsen in het zonlicht. 't Sierlijk dorpskerkje, uitstekend boven 't groene lover, vormt 't middelpunt.

Anderhalf jaar na zijn aankomst brak de Tweede Wereldoorlog uit. Over de gebeurtenissen in zijn parochie heeft hij een verslag geschreven. Zoals veel priesters was ook pastoor Van Weerdenburg openlijk anti-Duits. Vanaf de kansel preekte hij dat door de Duitse bezetting de hele Westerse beschaving ten onder zou gaan. Een Kilderse NSB'er heeft dit aan de Duitsers doorgegeven, met het verzoek nicht genannt zu werden. Het is goed afgelopen, maar het had weinig gescheeld op pastoor Van Weerdenburg zou net als zijn 's-Heerenbergse collega's Galama, Van Rooijen en Hegge gearresteerd zijn.

Begin september 1944, nog in de oorlog, kreeg Kilder voor het eerst sinds 1927 weer een kapelaan in de persoon van kapelaan Veenhuis.

Met Driekoningen 1943 hadden de Duitsers de twee kerkklokken gestolen en afgevoerd naar de Duitse oorlogsindustrie. Al drie maanden na de bevrijding, op 2 juli 1945 (toen nog het feest van Maria-Visitatie), kon pastoor Van Weerdenburg een nieuwe klok laten ophangen; de eerste nieuwe klok in de Achterhoek. Deze Mariaklok werd door deken Van de Loo van Terborg ingewijd. Twee jaar later kon ook de andere klok worden vervangen. Deze is gewijd aan Sint Jan de Doper.

Augustus 1946

Augustus 1946 was een maand van meerdere feesten en plechtigheden. Op 15 augustus werd pastoor Van Weerdenburgs zilveren priesterfeest gevierd. De parochie bood hem toen een gebrandschilderd raam aan, dat was gemaakt door pater Randag. Het raam gedenkt de hierboven al genoemde pastoor Galama en kapelaan Van Rooijen, die in 1942 in het concentratiekamp Dachau zijn omgekomen.

Drie dagen later, op 18 augustus, werd bij de viering van het 60-jarig bestaan van de parochie nog een gebrandschilderd raam onthuld, eveneens gemaakt door pater Randag. Dit raam gedenkt pastoor Bluemers, de eerste pastoor van Kilder. Nadien werden nog acht gebrandschilderde ramen van pater Randag onthuld met voorstellingen van taferelen uit onze heilsgeschiedenis:

Adam en Eva de geboorte de bruiloft van Kana het laatste avondmaal

Golgotha de verrijzenis Gij zijt Petrus de nederdaling van de H. Geest.

Weer een paar dagen later, op 25 augustus, werd in een plantsoen naast de kerk een Mariabeeld onthuld. Hiermee kwamen de Kildernaren een belofte na die ze op zondag 4 maart 1944 hadden afgelegd: zij zouden een beeld van Maria Koningin van de Vrede (Maria Regina Pacis) oprichten als Kilder voor het ergste oorlogsgeweld gespaard zou blijven. Lees hierover meer op de pagina van het Mariabeeld.

De naoorlogse jaren

Uit dagblad De Tijd van 23 oktober 1954

Na de Tweede Wereldoorlog brak in Nederlands-Indië de onafhankelijkheidsoorlog uit. In deze periode, die geheel binnen pastoor Van Weerdenburgs pastoraat viel, hebben negentien Kilderse jongens als militair in Nederlands-Indië/Indonesië gediend. Een van hen, Willy Bleekman is daar op 19 januari 1949 gesneuveld. Pastoor Van Weerdenburg heeft een heilige mis voor zijn zielerust opgedragen. Hierbij waren ook burgemeester Nederveen en de wethouders van Bergh aanwezig.

In het voorjaar van 1951 werd gevierd dat pastoor Van Weerdenburg twaalf-en-een-halfjaar in Kilder stond. Ruim een jaar later, op 11 juni 1952, benoemde de aartsbisschop van Utrecht hem tot deken van het dekenaat Culemborg. Zijn standplaats werd Wijk bij Duurstede, waar hij tot pastoor werd benoemd. In Kilder werd hij opgevolgd door pastoor Korrel.

Deken Van Weerdenburg zijn nieuwe functie maar twee jaar kunnen uitoefenen. Hij overleed op 22 oktober 1954 na een vrij langdurige ziekte in het Sint Antoniusziekenhuis in Utrecht. Hij werd begraven in Wijk bij Duurstede.

Bronnen

• 100 Jaar "Sint Jan" Kilder, blz. 40–42
• Katholiek Documentatie Centrum
• Berichten over genoemde gebeurtenissen in de dagbladen op Delpher