Gerritsen, Josephus Theodorus

Joep Gerritsen werd geboren te Beek op 27 maart 1928 als zoon van Antonius Gerritsen en Mechelina Catharina Aaldering.

Nederlands-Indië

Wachtmeester bij 42 RVA

Joep Gerritsen
(1928-1998)

Joep (legernummer 28.03.27.185) was dienstplichtig wachtmeester bij 42 RVA, het 42e Regiment Veldartillerie, dat behoorde tot de G-Brigade. 42 RVA vertrok op 27 april 1949 met de Waterman naar Indië en kwam op 22 mei in Soerabaja, Oost-Java, aan.

Net als enkele andere Berghse militairen heeft Joep tijdens zijn diensttijd een dagboek bijgehouden, waaruit hieronder enkele fragmenten volgen.

De reis naar Indië

Woensdag 27 April 1949
Vertrek in oorlogsbepakking per “militaire trein” van de legerplaats Oldebroek naar Rotterdam.
Tijdens deze reis werd 4x aan de noodrem getrokken en enige ruiten ingeslagen.
Om 16.10 uur was het vertrek van de Waterman. Er was veel belangstelling op de kade in Rotterdam.

Zondag 1 Mei 1949
We passeren Gibraltar en zitten in de Middellandse Zee. Er was een flinke storm op zee en voor de tweede keer deze reis ziek. Hele dag in bed gelegen. De volgende dag was de storm geluwd en ik voelde me ’s middags alweer kiplekker.

Woensdag 4 Mei 1949
Windstil en geen deining. We passeerden op korte afstand de Zuiderkruis die zonder troepen naar Holland terugkeerde.

---

Op donderdag 5 mei 1949 werden de levensmiddelen in het dagboek geschreven die de Waterman o.a. meenam op deze tocht:

---

• Vlees 23.000 kg.
• Aardappelen 51.000 kg.
• Eieren 34.000 stuks
• Groenten 16.800 blikken
• Melk 28.800 blikken
• Suiker 9.000 kg.
• Kaas 3.000 kg.
• Margarine 37.000 kg.

---

Via het Suezkanaal (6 mei 1949) ging het naar de Rode Zee.

---

Zo af en toe was het de “Grote wasdag”. De was van 14 dagen werd met koud zout water en zoutwaterzeep gewassen.
Via de Golf van Aden voer de Waterman over de Indische Oceaan, honderden mijlen van enig vast land.
Hier is de zee 4574 meter diep.
Veel vliegende vissen gezien.

Donderdag 19 Mei 1949
Het was groot feest aan boord i.v.m. het passeren van de Evenaar. Verschillende opvallende personen waren aan boord, oa. Majoor aalmoezenier Baas en de enigste vrouw aan boord Greetje van Schriek die optrad.

De aankomst op Java

42 RVA kwam op zondag 22 mei 1949 om 19.00 uur aan in Soerabaja, Oost-Java. Daar werd slechts één afdeling daadwerkelijk als artilleristen ingezet (1-42 RVA, waar Theo Taken uit Zeddam bij zat), de andere twee afdelingen werden na een infanterietraining afgestaan aan andere eenheden. Joep kwam terecht bij staf van 42 ZIB, de 42e Zelfstandige Infanteriebrigade. Dat was de officiële naam van de G-Brigade.

---

De eerste dag zaten we in een geniekamp. Ik werd aangesteld als facteur, wachtmeester. We moesten ook allerlei baantjes opknappen waar de wachtmeester goed voor is. Ik ontving telefonisch bericht dat ik naar Madioen zou gaan voor indeling bij de Staf Infanterie Brigade. Per convooi vertrokken we naar Madioen waar ik met Gommers en Verbeek werd ondergebracht in een Missiehuis op de 1e verdieping.
Met z’n drieën werden we ondergebracht bij de Staf 42 ZIB en krijgen kantoorwerk, veel typewerk.
Al met al een lui leven. Rolfilms kijken, kaarten (jokeren, pesten, tippen) en pingpongen om limonade (twee flesjes gewonnen).

---

Het verblijf op Java

Zaterdag 11 juni 1949
Zaterdag 11 juni gingen we, voor het eerst sinds het vertrek uit Holland, biechten en op 14 juni kreeg ik in een keer 9 brieven. Dat doet je nog eens goed.
Ik werd 1e boekhouder op het kantoor. Kapitein Sipman was mijn baas.

Vrijdag 8 juli 1949
Op 8 juli is een auto van ons op een trekbom gelopen, drie doden en 1 gewonde (o.a. Meppelink en Boot kende ik goed). Ze werden begraven in Soerabaja.

---

Soldaat Gerhardus Dirk Meppelink uit Haarlem en korporaal Johannes Boot uit Kerkwerve liggen thans begraven op het Nederlandse ereveld Kembang Kuning in Soerabaja, vak BB, graven 39 en 37. Zij staan vermeld op de herdenkingsplaquette van de Staf van 42 ZIB. De derde dode was van een andere eenheid, namelijk vaandrig Adrianus van Polaanen uit Rotterdam van de staf van 421 BI. Bij dit infanteriebataljon zat Bernard Heitink uit Kilder. Van Polaanen ligt begraven naast Meppelink in graf 40. (bron: Oorlogsgravenstichting)

---

Donderdag 21 juli 1949
Donderdag 21 juli naar de Heilige Mis geweest wegens het huwelijk van Willem en Mieps. ‘s Avonds een feestje op touw gezet.

Zondag 14 augustus 1949
Ik ging op 14 aug. 1949, na eerst een kampioenswedstrijd (voetbal) bekeken te hebben, op ziekenbezoek bij Henk Verbeek die in het hospitaal lag met ringworm.
Met enige regelmaat moest ik kazerne artikelen ophalen bij station Goeberg. En natuurlijk brieven schrijven voor het thuisfront.

---

Met het woord thuisfront kan Joep zijn familie en vrienden hebben bedoeld, maar waarschijnlijk bedoelde hij (ook) het Katholiek Thuisfront.

---

Woensdag 31 augustus 1949
Woensdag 31 Aug. 1949 hadden we een vrije dag i.v.m. de verjaardag van prinses Wilhelmina.
De verveling slaat toe. Zoals gewoonlijk ’s morgens uitslapen, studeren, ’s middags veel slapen en ’s avonds kaarten.
Er was ook regelmatig een Heilige Mis.
Ik trok veel op met Piet van Gijzel en Fons & Anny. Met Piet werd veel gekaart (patience en rummy) en in december ook kerstbrieven getikt.

Donderdag 20 december 1949
Donderdag 20 december kwam Jo van Grol ons opzoeken, de eerste plaatsgenoot die ik hier tegenkwam.

Zondag 25 december 1949
Met de kerst ging ik naar de Nachtmis aan de Coenboulevard. 2e Kerstdag naar de bioscoop geweest met Joep Egging. De jaarwisseling werd meegemaakt in Stella Maris, waar we eerst het cabaret hebben gezien.

Nieuwjaarsdag 1950 met Dirk Broeders, een ijsje wezen eten. Joep Egging, Jan Wolswijk en Jan Hazenbrink kwamen mij opzoeken. Samen de stad in geweest.

---

De mannen kwamen geregeld bij elkaar over de vloer om ’s avonds naar de bioscoop te gaan.

---

Woensdag 11 janauari 1950
Ik heb op 11 janauari een sergeant-majoor voorgespannen om, onder het mom van typist, het oude baantje terug te krijgen. Dit voor één liter jenever."
Gerrit Gademan vertrok op 15 januari 1950 met de boot naar Batavia.
Misschien wel door de verveling ging mijn 22e verjaardag op 27 maart bijna ongemerkt voorbij. ’s Avonds kwam Piet van Gijzel.
Op vrijdag 14 April is de veiligheidsgroep officieel opgeheven. Twee dagen later (zondag 16 april 1950) via de radio nog wel wat meegekregen van de voetbalwedstrijd België – Nederland (2-0 ).

24 April 1950 werd ik overgeplaatst naar het Troep detachement en wel als mess-beheerder in de officiersmes, Embong Sawo no.36.

19 Juni 1950 een lichte aardbeving meegemaakt. Alles trilde. Op handen en voeten naar buiten; het was net of ik in een schommel zat. In Soerabaja zijn 2 doden gevallen en 14 gewonden.

---

22 en 23 juni 1950 staan uitgebreid in het dagboek.

---

Aanvaring met de mess-president. Had nogal wat opmerkingen over mijn functioneren als mess-beheerder (o.a. koude soep). Door allerlei opmerkingen werden de ogen van de mess-president 2x zo groot en dreigde deze met een celstraf.

Op 16 aug. 1950 kregen we te horen dat in Makassar ongeveer 900 slachtoffers zijn gevallen waarvan 90 % TNI. KNIL verloor 16 man.

---

De thuisreis

Voor vertrek naar Nederland werden de verspreid liggende manschappen van 42 RVA weer herenigd en op 17 september 1950 keerde het regiment met het Amerikaanse troepentransportschip "General S.D. Sturgis" terug naar Nederland. Aan boord was ook het infanteriebataljon 425 BI met drie man uit Bergh: Van Alen, Hessling en Jansen.

---

17 september 1950 vertrokken we weer richting Nederland met de Generaal Sturgiss. Onder luid gejuich nadat eerst het Wilhelmus en het Amerikaans volkslied was gespeeld richting de Indische Oceaan.

Woensdag 20 sept. is de verjaardag van Diny. Vergeten te feliciteren. We varen met een boog naar Aden om storm en regen te vermijden.
We doorklieven de Rode Zee.
Via het Suezkanaal richting de Middellandse Zee.

6 Okt. 1950 passeren we de straat van Gibraltar en de kaap St. Vincent.

Maandag 9 okt. 1950 moesten we inpakken en het koper poetsen, ’s avonds het Europese uniform weer aan.
De volgende dag, dinsdag 10 okt. 1950 was ik al heel vroeg op. Heel vaag zien we de witte krijtrotsen van de Engelse Kust.
De dag van de thuiskomst.
Een glorieuze dag!!!

Andere artilleristen

• Jo Berendsen uit Kilder (1-6 RVA)
• Joep Brinks uit Zeddam (3-2 RVA)
• Jan Hegeman uit Lengel (12 RVA)
• Jan (Welske) Jansen uit 's-Heerenberg (1-6 RVA)
• Frans Janssen uit Lengel (41 RVA)
• Geert Koenders uit Braamt (1-2 RVA)
• Herman Lammerts van Buren uit 's-Heerenberg (2 RVA)
• Jan van Raaij uit Zeddam (2-41 RVA)
• Theo Taken uit Zeddam (1-42 RVA)

Zijn verdere leven

Joep overleed op 16 september 1998.