Jansen, Johannes Wilhelmus Stephanus

Zijn jonge jaren

Welske in 1933

Johannes (Jan) Wilhelmus Stephanus Jansen werd op 26 december 1925 geboren in 's-Heerenberg als zoon van Arnoldus Jansen en Aleida Antonia Varwijk. Hij is beter bekend onder de bijnaam Welske Jansen. Hij is voormalig voetballer van MvR in 's-Heerenberg en SML in Arnhem. Hij speelde vlak na de Tweede Wereldoorlog in het eerste elftal. Bij de opening van het 'olde voetbalveld' stond hij voor het eerst in de basis.

Zijn bijnaam kreeg hij toen hij zes jaar was. Jan moest toen op een dag een pakje ophalen bij schoenmaker Antoon Booms. Het bleek zijn eerste paar voetbalschoenen te zijn. Trots als een pauw stapte het kleine kereltje het voetbalveld op. Hij leek net een mini-uitgave van de toenmalige international Frank Wels, die bij Unitas voetbalde. Van mannen als Frans Heuvel, Johan Visser, Leo van Hal en Joop Kroezen kreeg hij toen de bijnaam 'Welske' en is die naam nooit meer kwijtgeraakt.

Op 11-jarige leeftijd werd hij lid van MvR, dat toen nog 's-Heerenberg heette. Eigenlijk kon je pas met twaalf jaar lid worden, maar toch speelde hij zo zijn eerste wedstrijd tegen Ajax Breedenbroek. Tijdens de oorlog werd de vereniging voor straf opgeheven, omdat de leden politieke liederen hadden gezongen. Toen heeft hij een jaar bij Zeddam gespeeld.

Nederlands-Indië

Kanonnier bij 1-6 RVA

Welske in Indië

Welske grijpt in Indië een panter in zijn nekvel. Links een korporaal van de Inlichtingendienst en rechts de chauffeur van de jeep. Op de motorkap een plantersvrouw.

Een knipsel uit het Kerkblad voor Bergh in het dagboek van Joseph Berendsen van 1948. Berendsen had erbij geschreven: "Wels. schiet ook eens uit zijn slof."

Na de oorlog speelde Welske zijn eerste voetbalwedstrijd tegen de Canadese bevrijders. Niet lang daarna kon hij, noodgedwongen, alleen nog maar als militair voetballen. Hij moest namelijk op 2 mei 1946 als dienstplichtig militair opkomen in de Seeligkazerne in Breda. Hij werd daar ingedeeld bij 1-3 RVA, de 1e afdeling van het 3e Regiment Veldartillerie

Op 1 september 1946 werd hij overgeplaatst naar 1-6 RVA, de 1e afdeling van het 6e Regiment Veldartillerie. 6 RVA werd die dag opgericht in de Willem de Zwijgerkazerne in Wezep als onderdeel van de 7 December-Divisie. Het bestond uit drie afdelingen, elk bestaande uit twee batterijen met elk vier kanonnen. Welske werd ingedeeld bij de B-batterij van 1-6 RVA.

Van 14 tot 23 september hadden de kanonniers inschepingsverlof, waarna heel 6 RVA (drie afdelingen sterk) op 3 oktober 1946 met de Tegelberg naar Nederlands-Indië vertrok. De aankomst in Batavia was op 28 oktober; de ontscheping vond de volgende dag plaats.

Op West-Java, heeft 1-6 RVA aan zowel de eerste als de tweede Politionele Actie deelgenomen. Welske was daar steeds bij. Vanaf 20 april 1949 heeft hij periodes bij andere eenheden doorgebracht. Van 20 april tot 8 juni was hij ingedeeld bij de Staf van 6 RVA. In juli was hij drie dagen bij het Subsistenten Kader in Bandoeng. Daarna was hij van 6 augustus tot 15 oktober ingedeeld bij 2-6 RVA. Daarna kwam hij terug bij 1-6 RVA, dat in afwachting van de thuisreis al in Batavia gelegerd was.

Op 12 november 1949 vertrok de afdeling samen met de rest van 6 RVA met de Johan van Oldenbarnevelt naar Nederland. Het regiment moest achttien doden achterlaten. Aan boord was ook het infanteriebataljon 3-3 RI met Bennie Gerrits. De aankomst in Amsterdam was op 6 december 1949. Tijdens de terugreis was Welske registratief weer teruggeplaatst bij 3 RVA.

Over zijn tijd in Indië zei Welske: "Veel mensen hebben daar wat aan over gehouden, maar ik heb er alleen maar plezier gehad en er erg veel gevoetbald." Dat hij er ook nog andere dingen deed, bewijst bovenstaande foto.

Andere artilleristen

Bij de A-batterij van 1-6 RVA diende:

• Jo Berendsen uit Kilder

Bij andere artillerie-eenheden dienden:

• Joep Brinks uit Zeddam (3-2 RVA)
• Joep Gerritsen uit Beek (42 RVA)
• Jan Hegeman uit Lengel (12 RVA)
• Frans Janssen uit Lengel (41 RVA)
• Geert Koenders uit Braamt (1-2 RVA)
• Herman Lammerts van Buren uit 's-Heerenberg (2 RVA)
• Jan van Raaij uit Zeddam (2-41 RVA)
• Theo Taken uit Zeddam (1-42 RVA)

Zie ook

• Neptunus-diploma (heenreis)
• Ereteken voor Orde en Vrede
• Scheepskisten (terugreis)
• Demobilisatie-insigne (afzwaaien)
• Oorkonde Prins Bernhard

Zijn verdere leven

Welske in 1995

Welske in zijn laatste jaren

Na zijn terugkomst ging hij direct weer voetballen In zijn eerste wedstrijd tegen Dierense Boys had hij het enorm koud: "Het toeval wilde dat bij de tegenstanders Henk van Zon speelde, een kameraad uit Indië, met wie ik daar gevoetbald had. Hij adviseerde me om wat kranten onder de kleding te doen. Dat hielp."

Welske trouwde met Veronica (Froon) Christina Jansen. Hij had haar leren kennen toen hij na zijn terugkeer uit Indië bij bakker Hieltjes in de Molenstraat werkte. Die zat op nummer 6. Op nummer 8 zat fietsenmaker Wassing, waar Froon werkte. Vanuit de bakkerij keek je op de binnenplaats van Wassing, waar Froon regelmatig bezig was. Al gauw had Welske dit in de gaten, en er ontstonden dagelijks veel gesprekken tussen die twee, wat uiteindelijk tot een romance en een (lang) gelukkig huwelijk leidde.

In 1954 verhuisde hij naar Arnhem, waar hij de bakkerij van een oom overnam. Na zijn pensioen heeft hij nog jarenlang oliebollen gebakken in het Openluchtmuseum. Later is hij teruggekomen naar 's-Heerenberg.

Hij heeft niet alleen jarenlang de reünies van 1-6 RVA in Oldebroek bezocht, maar ook die van de Staf van 6 RVA in 't Harde. Omdat hij veel met de jongens van de Staf had gevoetbald, ging hij ook graag naar die reünies.

Op 28 oktober 2009 was hij aanwezig bij de lezing van Marcel Messing in het Barghse Huus over oud-Indiëgangers.

In 2011 werd hij ziek en verhuisde met zijn vrouw naar Het Weerdje in Doetinchem. Daar overleed hij op 8 april 2012, 86 jaar oud.

Bronnen

• MvR 1920 - 1995 75 jaar jong, blz. 8-9
• Mededeling Fons Wassing
• Old Ni-js nr. 101, blz. 22
• Indië 1945-1950: 1-6 RVA
• Staat van Dienst van Jan Jansen, op 21 november 2014 verstrekt door het Ministerie van Defensie, Defensie Materieel Organisatie, Joint IV Commando / C4I&I / InformatieBeheer
• Rouwbrief