Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !

Stokkum: verschil tussen versies

Uit Berghapedia
Ga naar: navigatie, zoeken
Regel 1: Regel 1:
 
'''Stokkum''' is een van de elf kerkdorpen van de voormalige [[gemeente Bergh]], de huidige [[gemeente Montferland]]. Het dorp is gelegen op ongeveer een kilometer afstand ten westen van [['s-Heerenberg]]. Stokkum ligt schilderachtig aan de voet van de [[Hulzenberg]], die deel uitmaakt van het [[stuwwalcomplex]] van het [[Bergherbos]], beter bekend als het [[Montferland]]. Dit stuwwalcomplex is in de voorlaatste [[ijstijd]] onsstaan.
 
'''Stokkum''' is een van de elf kerkdorpen van de voormalige [[gemeente Bergh]], de huidige [[gemeente Montferland]]. Het dorp is gelegen op ongeveer een kilometer afstand ten westen van [['s-Heerenberg]]. Stokkum ligt schilderachtig aan de voet van de [[Hulzenberg]], die deel uitmaakt van het [[stuwwalcomplex]] van het [[Bergherbos]], beter bekend als het [[Montferland]]. Dit stuwwalcomplex is in de voorlaatste [[ijstijd]] onsstaan.
  
−
De ligging in het heuvelachtige natuurgebied [[Montferland]] draagt, volgens de bewoners, maar ook volgens vele bezoekers, bij tot de charme van het dorp. Vanaf verschillende hoger gelegen lokaties rond het dorp heeft men een prachtig uitzicht over het dorp en de wijde omtrek. Stokkum telt ongeveer dertienhonderd inwoners.
+
==Ligging==
 +
De ligging in het heuvelachtige natuurgebied [[Montferland]] draagt, volgens de bewoners, maar ook volgens vele bezoekers, bij tot de charme van het dorp. Vanaf verschillende hoger gelegen lokaties rond het dorp heeft men een prachtig uitzicht over het dorp en de wijde omtrek. [[Naobers]] van Stokkum zijn [[Borghees]] en [[Elten]] in de Duitse gemeente [[Emmerich am Rhein]] en [[Beek]] en [['s-Heerenberg]] in de voormalige gemeente Bergh. Stokkum telt ongeveer dertienhonderd inwoners.
  
 +
==Benaming==
 
De naam Stokkum is waarschijnlijk afkomstig van [[Staickheim]], een benaming die refereert aan de aanwezigheid van hout ('staak') en huis ('heim'). Alhoewel de eerste vermelding in de archieven uit [[1240]] stamt, is de naam waarschijnlijk zo'n vierhonderd jaar ouder.
 
De naam Stokkum is waarschijnlijk afkomstig van [[Staickheim]], een benaming die refereert aan de aanwezigheid van hout ('staak') en huis ('heim'). Alhoewel de eerste vermelding in de archieven uit [[1240]] stamt, is de naam waarschijnlijk zo'n vierhonderd jaar ouder.
  
 +
==Eerste vermelding==
 
Een akte van het jaar [[828]] noemt als buurtschappen op het grondgebied van de voormalige [[gemeente Bergh]] alleen nog maar [[Zeddam]] en Groot- en Klein [[Azewijn]]. Waarschijnlijk is in die tijd ook een nederzetting met de naam ‘Stokhem’ ontstaan. Het eerste gedeelte van deze naam duidt op de aanwezigheid van stokken of staken, van de aanwezigheid van hout dus. Het tweede gedeelte grijpt terug naar een oude Germaanse benaming voor huis of thuis. Denk hierbij ook aan het Engelse home, het Deense en Noorse hjem en woorden als heimwee en [[heemkunde]]. Achtervoegsels als -hem, -kem, -kum, -chem en -heim duiden namelijk op een zogenaamde [[rijkskarolingische nederzetting]]. Dit waren vestigingen van Frankische soldaten die in de tijd van keizer [[Karel de Grote]] (dus rond 800) de opdracht kregen om de vanuit het [[Frankische rijk]] de [[Rijn]] over te steken en zich in de huidige [[Liemers]], [[Achterhoek]], [[Twente]] en [[Westfalen]] als boer te vestigen. Zij dienden dan als een militaire buffer tegen een eventuele aanval van de [[Saksen]] uit het noorden van het huidige Duitsland. Ook plaatsen als [[Sydeheim]] ([[Zeddam]]), [[Diedeheim]] ([[Didam]]), [[Deutekom]] ([[Doetinchem]]), [[Saleheim]] ([[Zelhem]]) en [[Arneym]] ([[Arnhem]]) zijn allen rond deze tijd ontstaan.
 
Een akte van het jaar [[828]] noemt als buurtschappen op het grondgebied van de voormalige [[gemeente Bergh]] alleen nog maar [[Zeddam]] en Groot- en Klein [[Azewijn]]. Waarschijnlijk is in die tijd ook een nederzetting met de naam ‘Stokhem’ ontstaan. Het eerste gedeelte van deze naam duidt op de aanwezigheid van stokken of staken, van de aanwezigheid van hout dus. Het tweede gedeelte grijpt terug naar een oude Germaanse benaming voor huis of thuis. Denk hierbij ook aan het Engelse home, het Deense en Noorse hjem en woorden als heimwee en [[heemkunde]]. Achtervoegsels als -hem, -kem, -kum, -chem en -heim duiden namelijk op een zogenaamde [[rijkskarolingische nederzetting]]. Dit waren vestigingen van Frankische soldaten die in de tijd van keizer [[Karel de Grote]] (dus rond 800) de opdracht kregen om de vanuit het [[Frankische rijk]] de [[Rijn]] over te steken en zich in de huidige [[Liemers]], [[Achterhoek]], [[Twente]] en [[Westfalen]] als boer te vestigen. Zij dienden dan als een militaire buffer tegen een eventuele aanval van de [[Saksen]] uit het noorden van het huidige Duitsland. Ook plaatsen als [[Sydeheim]] ([[Zeddam]]), [[Diedeheim]] ([[Didam]]), [[Deutekom]] ([[Doetinchem]]), [[Saleheim]] ([[Zelhem]]) en [[Arneym]] ([[Arnhem]]) zijn allen rond deze tijd ontstaan.
  
 
Volgens de volksmond lag Stokkum tot ongeveer de twaalfde eeuw op de plek die bekend staat als de [[Planken Wames]]. Een hut van deze nederzetting heeft nog tot in het midden van de 20ste eeuw tegen de helling van de [[Peeskesbult]] gestaan, vanuit Stokkum gezien aan de rechterkant van de weg naar [[Beek]]. Volgens de overlevering zou rond 1200 een besmettelijke ziekte de bewoners van de nederzetting en hun vee bijna geheel hebben uitgeroeid. De enkelen die overleefden trokken zuidwaarts, naar de tegenwoordige ligging van Stokkum. Deze verhalen zijn echter gebaseerd op pure speculatie en dus zeer onwaarschijnlijk. Dat er in de afgelopen eeuwen wat hutjes op die lokatie in het bos werden bewoond is zeker, maar tegelijkertijd en waarschijnlijk ook al lange tijd daarvoor was de huidige dorpskom en het gebied daar direkt omheen in cultuur gebracht en werd het bewoond.
 
Volgens de volksmond lag Stokkum tot ongeveer de twaalfde eeuw op de plek die bekend staat als de [[Planken Wames]]. Een hut van deze nederzetting heeft nog tot in het midden van de 20ste eeuw tegen de helling van de [[Peeskesbult]] gestaan, vanuit Stokkum gezien aan de rechterkant van de weg naar [[Beek]]. Volgens de overlevering zou rond 1200 een besmettelijke ziekte de bewoners van de nederzetting en hun vee bijna geheel hebben uitgeroeid. De enkelen die overleefden trokken zuidwaarts, naar de tegenwoordige ligging van Stokkum. Deze verhalen zijn echter gebaseerd op pure speculatie en dus zeer onwaarschijnlijk. Dat er in de afgelopen eeuwen wat hutjes op die lokatie in het bos werden bewoond is zeker, maar tegelijkertijd en waarschijnlijk ook al lange tijd daarvoor was de huidige dorpskom en het gebied daar direkt omheen in cultuur gebracht en werd het bewoond.
  
 +
==Dorpsstructuur==
 
Deze oeroude dorpskom bestaat uit de driehoek van de huidige [[Pastoor van Sonsbeeckstraat]]( genoemd naar de bouwpastoor van Stokkum), de [[Gildestraat]] (genoemd naar de organisatie die in vroegere eeuwen gemeenschappelijke gronden aan de zuidkant van het dorp beheerde) en de [[Eltenseweg]], de weg richting [[Elten]]. Tot halverwege de twintigste eeuw bleef de bebouwing binnen en buiten deze kern min of meer gelijk. Pas vanaf de jaren '50 nam het aantal huizen gestaag toe, vooral binnen de voornoemde driehoek. Inmiddels is de driehoek vrijwel volledig volgebouwd en is er enige jaren geleden een eerste uitbreiding richting [['t Veld]] geweest.
 
Deze oeroude dorpskom bestaat uit de driehoek van de huidige [[Pastoor van Sonsbeeckstraat]]( genoemd naar de bouwpastoor van Stokkum), de [[Gildestraat]] (genoemd naar de organisatie die in vroegere eeuwen gemeenschappelijke gronden aan de zuidkant van het dorp beheerde) en de [[Eltenseweg]], de weg richting [[Elten]]. Tot halverwege de twintigste eeuw bleef de bebouwing binnen en buiten deze kern min of meer gelijk. Pas vanaf de jaren '50 nam het aantal huizen gestaag toe, vooral binnen de voornoemde driehoek. Inmiddels is de driehoek vrijwel volledig volgebouwd en is er enige jaren geleden een eerste uitbreiding richting [['t Veld]] geweest.
  
−
Sinds de bouw van de [[Sint Suitbertuskerk]] is deze de [[Patroon|patroonheilige]] van de parochie Stokkum. Samen met ''Geldermalsen'' is Stokkum de enige parochie met deze patroonheilige in Nederland.
+
==Religie==
 +
Sinds de bouw van de [[Sint Suitbertuskerk]] is deze de [[Patroon|patroonheilige]] van de parochie Stokkum. Samen met ''Geldermalsen'' is Stokkum de enige parochie met deze patroonheilige in Nederland. [[Van Sonsbeeck]], afkomstig uit Heino in Salland en aanvankelijk kapelaan in [['s-Heerenberg]], was de bouwpastoor. Hij overleed in 1927. Zijn opvolgers waren achtereenvolgens [[Beltman]], [[Spruit]], [[De Greef]], [[Van Jaarsveld]] en [[Nollen]]. Sinds een aantal jaren heeft Stokkum ook een [[Mariakapelletje | Mariakapel]]. Deze staat op de hoek van de [[Eltenseweg]] en de [[Landerswal]].
 +
 
 +
==Bevolking en sociale structuur==
 +
De van oorsprong overwegend katholieke bevolking staat bekend om zijn saamhorigheid en behoefte aan gezelligheid. Deze Bourgondische inslag resulteerde in de oprichting van vele verenigingen.  
  
 
   
 
   
  
 
[[Old Ni-js]] nummer 55 is een thema-nummer over Stokkum. Een toelichting staat op de site van de [[Heemkundekring Bergh]] bij de knop Lijfblad. De [[oorlogsslachtoffers]] uit Stokkum staan in de lijst. Van genoemde personen wordt nog achtergrondinformatie gezocht.
 
[[Old Ni-js]] nummer 55 is een thema-nummer over Stokkum. Een toelichting staat op de site van de [[Heemkundekring Bergh]] bij de knop Lijfblad. De [[oorlogsslachtoffers]] uit Stokkum staan in de lijst. Van genoemde personen wordt nog achtergrondinformatie gezocht.
−
 
−
U wordt uitgenodigd tekst aan te leveren bij [[horeca]].
 
−
 
−
[[Naobers]] van Stokkum zijn [[Borghees]] en [[Elten]] in de Duitse gemeente [[Emmerich am Rhein]] en in [[Beek]] en [['s-Heerenberg]] in de voormalige gemeente Bergh.
 
  
 
===Kaart===
 
===Kaart===

Versie van 22 okt 2007 om 21:30

Stokkum is een van de elf kerkdorpen van de voormalige gemeente Bergh, de huidige gemeente Montferland. Het dorp is gelegen op ongeveer een kilometer afstand ten westen van 's-Heerenberg. Stokkum ligt schilderachtig aan de voet van de Hulzenberg, die deel uitmaakt van het stuwwalcomplex van het Bergherbos, beter bekend als het Montferland. Dit stuwwalcomplex is in de voorlaatste ijstijd onsstaan.

Ligging

De ligging in het heuvelachtige natuurgebied Montferland draagt, volgens de bewoners, maar ook volgens vele bezoekers, bij tot de charme van het dorp. Vanaf verschillende hoger gelegen lokaties rond het dorp heeft men een prachtig uitzicht over het dorp en de wijde omtrek. Naobers van Stokkum zijn Borghees en Elten in de Duitse gemeente Emmerich am Rhein en Beek en 's-Heerenberg in de voormalige gemeente Bergh. Stokkum telt ongeveer dertienhonderd inwoners.

Benaming

De naam Stokkum is waarschijnlijk afkomstig van Staickheim, een benaming die refereert aan de aanwezigheid van hout ('staak') en huis ('heim'). Alhoewel de eerste vermelding in de archieven uit 1240 stamt, is de naam waarschijnlijk zo'n vierhonderd jaar ouder.

Eerste vermelding

Een akte van het jaar 828 noemt als buurtschappen op het grondgebied van de voormalige gemeente Bergh alleen nog maar Zeddam en Groot- en Klein Azewijn. Waarschijnlijk is in die tijd ook een nederzetting met de naam ‘Stokhem’ ontstaan. Het eerste gedeelte van deze naam duidt op de aanwezigheid van stokken of staken, van de aanwezigheid van hout dus. Het tweede gedeelte grijpt terug naar een oude Germaanse benaming voor huis of thuis. Denk hierbij ook aan het Engelse home, het Deense en Noorse hjem en woorden als heimwee en heemkunde. Achtervoegsels als -hem, -kem, -kum, -chem en -heim duiden namelijk op een zogenaamde rijkskarolingische nederzetting. Dit waren vestigingen van Frankische soldaten die in de tijd van keizer Karel de Grote (dus rond 800) de opdracht kregen om de vanuit het Frankische rijk de Rijn over te steken en zich in de huidige Liemers, Achterhoek, Twente en Westfalen als boer te vestigen. Zij dienden dan als een militaire buffer tegen een eventuele aanval van de Saksen uit het noorden van het huidige Duitsland. Ook plaatsen als Sydeheim (Zeddam), Diedeheim (Didam), Deutekom (Doetinchem), Saleheim (Zelhem) en Arneym (Arnhem) zijn allen rond deze tijd ontstaan.

Volgens de volksmond lag Stokkum tot ongeveer de twaalfde eeuw op de plek die bekend staat als de Planken Wames. Een hut van deze nederzetting heeft nog tot in het midden van de 20ste eeuw tegen de helling van de Peeskesbult gestaan, vanuit Stokkum gezien aan de rechterkant van de weg naar Beek. Volgens de overlevering zou rond 1200 een besmettelijke ziekte de bewoners van de nederzetting en hun vee bijna geheel hebben uitgeroeid. De enkelen die overleefden trokken zuidwaarts, naar de tegenwoordige ligging van Stokkum. Deze verhalen zijn echter gebaseerd op pure speculatie en dus zeer onwaarschijnlijk. Dat er in de afgelopen eeuwen wat hutjes op die lokatie in het bos werden bewoond is zeker, maar tegelijkertijd en waarschijnlijk ook al lange tijd daarvoor was de huidige dorpskom en het gebied daar direkt omheen in cultuur gebracht en werd het bewoond.

Dorpsstructuur

Deze oeroude dorpskom bestaat uit de driehoek van de huidige Pastoor van Sonsbeeckstraat( genoemd naar de bouwpastoor van Stokkum), de Gildestraat (genoemd naar de organisatie die in vroegere eeuwen gemeenschappelijke gronden aan de zuidkant van het dorp beheerde) en de Eltenseweg, de weg richting Elten. Tot halverwege de twintigste eeuw bleef de bebouwing binnen en buiten deze kern min of meer gelijk. Pas vanaf de jaren '50 nam het aantal huizen gestaag toe, vooral binnen de voornoemde driehoek. Inmiddels is de driehoek vrijwel volledig volgebouwd en is er enige jaren geleden een eerste uitbreiding richting 't Veld geweest.

Religie

Sinds de bouw van de Sint Suitbertuskerk is deze de patroonheilige van de parochie Stokkum. Samen met Geldermalsen is Stokkum de enige parochie met deze patroonheilige in Nederland. Van Sonsbeeck, afkomstig uit Heino in Salland en aanvankelijk kapelaan in 's-Heerenberg, was de bouwpastoor. Hij overleed in 1927. Zijn opvolgers waren achtereenvolgens Beltman, Spruit, De Greef, Van Jaarsveld en Nollen. Sinds een aantal jaren heeft Stokkum ook een Mariakapel. Deze staat op de hoek van de Eltenseweg en de Landerswal.

Bevolking en sociale structuur

De van oorsprong overwegend katholieke bevolking staat bekend om zijn saamhorigheid en behoefte aan gezelligheid. Deze Bourgondische inslag resulteerde in de oprichting van vele verenigingen.


Old Ni-js nummer 55 is een thema-nummer over Stokkum. Een toelichting staat op de site van de Heemkundekring Bergh bij de knop Lijfblad. De oorlogsslachtoffers uit Stokkum staan in de lijst. Van genoemde personen wordt nog achtergrondinformatie gezocht.

Kaart

<googlemap lat="51.877816" lon="6.22148" zoom="15"> 51.876411, 6.222993, Sint Suitbertusschool. 51.877319, 6.22839, Molen Düffels Möll. </googlemap>

Literatuur

Pagina's

Op onderstaande pagina's wordt Stokkum (ook) genoemd:

Externe Links

Heemkundekring Bergh Stokkum

Sjabloon:Onderwerp

Overgenomen van "https://berghapedia.nl/index.php?title=Stokkum&oldid=11165"